Kazakistan’ın başşehri Parıltı Sultan’da düzenlenen Türk Lisanı Konuşan Ülkeler İşbirliği Kurulu (Türk Konseyi) İktisattan Sorumlu Bakanlar 9. Toplantısı’nda, Türk Yatırım Fonu’nun kurulmasına ait çalışmaların Türk Kurulu tarafından milletlerarası, bölgesel ve ulusal kurum ve kuruluşlar iş birliğiyle yürütülmesine devam edilmesi kararı alındı.
Astana Finans Günleri aktifliği kapsamında gerçekleştirilen toplantıya, Ticaret Bakan Yardımcısı İstek Tuna Turagay, Kazakistan Ulusal İktisat Bakan Yardımcısı Jaslan Madiyev, Azerbaycan İktisat Bakan Yardımcısı Sahib Mammadov, Kırgızistan İktisat Bakan Yardımcısı Eldar Abakirov, Türk Kurulu Genel Sekreteri Baghdad Amreyev ve Astana Milletlerarası Finans Merkezi (AIFC) Yöneticisi Kayrat Kelimbetov’un yanı sıra iktisat uzmanları katıldı.
Türk Kurulu üyesi ülkeler ortasında imzalanan ekonomik iş birliği alanındaki mutabakat zabıtlarının takibi, Türk Yatırım Fonu’nun kurulmasına ait mutabakat taslağı ve statüsü hakkında müzakereler, yeni kurulan Türk Ticaret ve Sanayi Odası ile ilgili bahisler, Türk Ticaret Konutu’nun kurulması, bu yıl eylül ayında Taşkent’te, ekimde de Bakü’de yatırım ve iş forumlarının düzenlenmesi, Türk Kurulu üyesi ülkelerin yatırım ortamı ve milletlerarası ticaret tamamlayıcılıkları üzerine araştırma raporu, Türk ticaret portalının içeriği ve öteki mevzular toplantının gündemini oluşturdu.
Toplantıda, yatırım istatistikleri, yatırım ortamı, küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesine ait Türk Kurulu üyesi ülkeler tarafından verilen eğitimlerin devam edilmesine karar verildi.
Bu yıl Azerbaycan’da düzenlenecek Türk Kurulu Devlet Liderleri Doruğu kapsamında imzalanacak özel iktisat bölgeleriyle ilgili iş birliği öngören mutabakat zaptı konusunda muahede sağlanırken, taraflar, Türkiye’nin önerisi üzerine ticaretin kolaylaştırılmasıyla ilgili bir evrak üzerinde de çalışmalara devam edilmesi kararı aldı.
Toplantıda, karşılıklı ticaret, küçük ve orta ölçekli işletmelerin geliştirilmesi, iş adamları için finansman takviyesi sağlanmasını öngören Türk Yatırım Fonu’nun kurulmasına ait çalışmaların Türk Kurulu tarafından milletlerarası, bölgesel, ulusal kurum ve kuruluşlar iş birliğiyle yürütülmesine devam edilmesi kararlaştırıldı.
“Karşılıklı ticaret hacmi artırılmalı”
Kazakistan Ulusal İktisat Bakan Yardımcısı Jaslan Madiyev, toplantıda yaptığı konuşmada, Türk Kurulu üyesi ülkeler ortasındaki karşılıklı ticaret hacminin artırılması gerektiğini belirterek, “Bu yılın 4 ayında Kazakistan’ın, Türk Kurulu üyesi ülkelerle olan ticaret hacmi geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 33 artarak 2,2 milyar dolar oldu. Bu, Kazakistan’ın toplam ticaretinin yüzde 22’sini oluşturuyor.” dedi.
Türk Yatırım Fonu’nun Astana Memleketler arası Finans Merkezi’nde yer almasını öneren Madiyev, Türkiye’nin “fonun kurulmasıyla ilgili yol haritasının oluşturulması önerisini” desteklediklerini, mayıs ayında kurulan Türk Ticaret ve Sanayi Odası’nın iş adamlarının daha yakın çalışmasını sağlayacağını, bunun da karşılıklı ticaret ve yatırım hacmini artıracağını söyledi.
Türk Kurulu Genel Sekreteri Baghdad Amreyev de üye ülkeler ortasındaki iş birliğini daha da artırmaları gerektiğini kaydetti.
“Bakü-Tiflis-Kars demir yolu çizgisi iş birliğini geliştirecek”
Azerbaycan İktisat Bakan Yardımcısı Sahib Mammadov ise Azerbaycan’ın, Türk Kurulu üyesi ülkelerle olan ticaret hacminin bu yılın 5 ayında 1 milyar 700 milyon dolar olduğunu, ülkenin genel ticaret hacminde Türk Kurulu üyesi ülkelerin hissesinin yüzde 11,6 düzeyinde bulunduğunu aktardı.
Mammadov, Azerbaycan’ın Türk devletlerine 14,9 milyar dolar yatırım yaptığını belirterek, “Türk Kurulu üyesi ülkelerin ülkemize yaptığı yatırım 12,3 milyar dolar.” dedi.
Mammadov, Bakü-Tiflis-Kars demir yolu çizgisinin, Türk devletleri ortasındaki ekonomik iş birliğinin daha da gelişmesine katkı sağlayacağını vurguladı.
AIFC Yöneticisi Kayrat Kelimbetov, AIFC’nin Türk Kurulu amaçlarına ve ülkeler ortasındaki iş birliğine uygun olduğunu tabir ederek, Türk Kurulu’nun AIFC’yi ekonomik faaliyet için bölgesel ofis olarak görmesini istedi.
Kırgızistan İktisat Bakan Yardımcısı Eldar Abakirov da Türk lisanı konuşan ülkeler ortasındaki ticari iş birliğinin dinamik bir biçimde geliştiğini belirterek, “Kırgızistan’ın toplam ticaretindeki Türk Kurulu üyesi ülkelerin hissesi yüzde 20’yi geçti. Türk Kurulu ülkeleri, ülkemizdeki stratejik yatırımcılardır ve bu etkileşim potansiyeli kıymetli ölçüde genişletilebilir.” diye konuştu.
Kaynak: AA