Ekonomi alanında düzenlemeler içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edildi.
Teklife nazaran, kent içi yolcu nakliyatı yapan ve hasılatlarının tamamını elektronik fiyat toplama sistemiyle elde eden mükelleflerin talep etmeleri halinde gelir ve kurumlar vergisinin hesaplanmasında temel olan karın tespitinde yeni formül getiriliyor. Gelir ve masrafları karşılaştırma yerine, bu mükelleflerin elde ettiği hasılatın yüzde 10’u yarar kabul edilerek, gelir ya da kurumlar vergisi oranları uygulanacak.
Kazançları bu halde tespit edilenlerin bu faaliyetlerine ait masraf yahut maliyetleri, vergiye tabi öteki çıkar yahut iratlarının tespitinde dikkate alınmayacak. 2 yıl geçmedikçe bu metottan çıkılamayacak.
Bir takvim yılı içinde iki defa ceza kesilen mükellefler, cezanın kesildiği ve takip eden iki takvim yılına ilişkin yararları için bu kararlardan yararlanamayacak.
Bu kararlar, kurumlar vergisi mükellefleri hakkında da uygulanacak.
Cumhurbaşkanı, yüzde 10 oranını iki katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye, yasal oranına getirmeye yetkili olacak.
Varlık Barışı uzatılıyor
Teklif, Varlık Barışı müddetini 6 ay uzatıyor.
Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve başka sermaye piyasası araçlarını, 31 Aralık 2019’a kadar Türkiye’deki banka yahut aracı kuruma bildiren gerçek ve hukuksal bireyler, bunları serbestçe tasarruf edebilecek.
Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ait yüzde 1 oranında hesapladıkları vergiyi, vergi dairesine beyan edecek, tıpkı müddette ödeyecekler. Bu varlıklar, yurt dışında bulunan banka yahut finansal kurumlardan kullanılan, yasal defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31 Aralık 2019’a kadar kapatılmasında kullanılabilecek.
Kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve öbür sermaye piyasası araçlarının, teklifin yasalaşmasından evvel Türkiye’ye getirilerek karşılanmış olması halinde, bu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla düzenlemeden yararlanılacak.
Defter tutan mükellefler, Türkiye’ye getirilen varlıklarını, devir yararının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dahil edebilecekleri üzere tıpkı varlıkları vergiye tabi karın ve kurumlar için dağıtılabilir karın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebilecekler.
Kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklar
Gelir yahut kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan lakin yasal defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul değer ve öteki sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar için de 31 Aralık 2019’a kadar beyan müddeti tanındı.
Vergi dairelerine beyan edilecek bu varlıklar, birebir tarihe kadar devir çıkarının tespitinde dikkate alınmaksızın yasal defterlere kaydedilebilecek. Bu takdirde, kelam konusu varlıklar vergiye tabi karın ve kurumlar için dağıtılabilir yararın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek.
Beyan edilen taşınmazların birebir sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde, sermaye artırım kararının beyan tarihi prestijiyle alınmış olması ve ticaret siciline tescil edilmesi kaydıyla bu uygulamadan yararlanılabilecek.
Vergi incelemesi yapılmayacak
Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların bedeli üzerinden yüzde 1 oranında vergi alınacak. Vergi, sarfiyat yazılamayacak, öbür bir vergiden mahsup edilemeyecek, Türkiye’ye getirilen yahut yasal defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan ziyanlar, gelir yahut kurumlar vergisi uygulaması bakımından sarfiyat yahut indirim olarak kabul edilmeyecek.
Bildirilen yahut beyan edilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacak.
Bu karardan yararlanılabilmesi için bildirilen yahut beyan edilen meblağlara ait vergi vadesinde ödenecek, varlıklar bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilecek yahut Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilecek.
Cumhurbaşkanı, bu düzenlemedeki mühletleri, bitim tarihlerinden itibaren 6 aya kadar uzatabilecek.
Merkez Bankası düzenlemeleri
Teklifle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının temel vazife ve yetkilerinde de değişiklik yapılıyor. Bir para siyaseti aracı olan mecburî karşılıkların aktifliğini artırmak üzere, bankaların ve Merkez Bankasınca uygun görülecek öteki mali kuruluşların bilanço içi yahut dışı uygun görülen kalemlerinde meydana gelen değişikliklerin, sıkça farklılaşan piyasa şartlarına nazaran zarurî karşılığa tabi tutulması mümkün hale getiriliyor.
Buna nazaran Merkez Bankası, zarurî karşılıkları belirlerken bilanço içi ve dışı ögeleri da dikkate alacak.
Banka talepleri gerçek vakitli ve anlık karşılanacak. Bu taleplerin karşılanması için bankaca kurum ve kuruluşların bilgi süreç sistemlerine erişim sistemleri kurulabilecek.
Bankalar ve elektronik ödeme araçlarını çıkaran kuruluşlar dahil olmak üzere bankaca uygun görülecek öteki mali kuruluşlar, banka nezdinde açılacak hesaplarda “yükümlülükleri temel alınarak” nakden mecburî karşılık tesis ederken teklifle, “hesaplarda bilanço içi yahut bilanço dışı uygun görülen kalemlerini temel alarak” bunu yapacaklar.
Zorunlu karşılığa tabi bilanço içi yahut bilanço dışı uygun görülen kalemlerin kapsamı, zarurî karşılıkların oranı, tesis mühleti ve tesis edilen karşılıklara gerektiğinde ödenecek faiz oranı, mevduat yahut iştirak fonlarından fevkalâde çekilişler ve birleşme, dönem, bölünme hallerinde yapılacak süreçler de dahil olmak üzere uygulamaya yönelik her türlü metot ve temel, bankaca belirlenecek.
“Belirtilen bu kuruluşların taahhütlerine karşı bulunduracakları genel disponibilitenin nitelik ve oranının, gerektiğinde bankaca tespit edileceğine” dair kararda yer alan “taahhüt” ibaresi de teklifle çıkarılıyor.
İhtiyat akçesi
Merkez Bankasının yıllık safi karının yüzde 20’sinin ihtiyat akçesine ayrılacağına yönelik karar kaldırılıyor.
Hisse senetlerinin nominal kıymetleri üzerinden yüzde 6 oranında birinci kar payı hissedarlara dağıtılmaya devam edilecek. Bunun ödenmesinden sonra kalan ölçünün yüzde 10’u, “fevkalade ihtiyat akçesi” yerine, ihtiyat akçesine aktarılacak.
Son yıl karından ayrılan ihtiyat akçesi hariç, birikmiş ihtiyat akçeleri her yıl kara katılarak dağıtılabilecek.
Bu hususun yürürlüğe girdiği tarihe kadar ayrılmış bulunan ihtiyat akçelerinin tamamı, birikmiş olağanüstü ihtiyat akçelerinin ise son yılın karından ayrılan kısmı hariç tamamı Genel Konsey kararı aranmaksızın Hazineye verilecek.
Geçen yıl birtakım üniversitelerin bölünmesiyle kurulan üniversitelere devredilen bina ve tesislerin bulunduğu taşınmazlardan, hala bu bina ve tesislerin eski maliki üniversitelerin mülkiyetindeki taşınmazlar, talepleri halinde YÖK’ün onayıyla bu üniversitelere devredilebilecek. Kurulan üniversitelere bağlanan ünitelerin hangi bina, tesis ve taşınmazları kapsadığı konusundaki tereddütleri YÖK giderecek.
Finansal zahmet içinde bulunan firmalar
Teklife nazaran, yurt dışında çalışan Türk vatandaşları ile yurt dışında çalışmaktayken yahut yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri, Toplumsal Güvenlik Kurumuna müracaat ederek “Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Müddetlerinin Toplumsal Güvenlikleri Bakımından Kıymetlendirilmesi Hakkında Kanun”daki haklardan yararlanabilecekler.
Teklifle, yurt dışı borçlanması yaparak aylık bağlanan sigortalıların, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç fiyatları, prime temel minimum ve azami günlük kar ortasında seçilecek günlük yararının yüzde 32’sinden yüzde 45’ine yükseltiliyor. Borçlanılan müddetler, kısmi aylığın statüsü ile tam aylığın statüsünün farklı olmasına neden olabileceği için tam aylığın bağlanacağı statü ve bağlayacak toplumsal güvenlik kuruluşu da belirlenecek.
Kısmi aylık bağlanmış olanlar dahil hususun yürürlük tarihinden evvel yurt dışında geçen müddetlerini borçlanma talebinde bulunanlardan tahakkuk ettirilen borçlarını yasal mühleti içinde ödeyenler için sigortalılık müddetlerinin hangi statüde değerlendirileceği ve tahakkuk ettirilecek borç meblağının tespitinde evvelki kararlar temel alınacak.
Mevcut bir soruşturma kapsamında bulunan yahut el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilen kara ulaşım araçları için 31 Aralık 2019 tarihine kadar ilgili gümrük yönetimine başvurulması ve taşıtın birinci ediniminde ödenmesi gereken Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) yüzde 25’ine tekabül eden meblağın müracaat sahibine bildiri edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde ilgili tahsil dairesine ödenmesi halinde, araç hakkında el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmeyecek, mevcut kararlar kaldırılacak ve el konulan araç sahibine iade edilecek.
İadesi talep edilen ulaşım araçlarının korumasına ait masraflar, araç sahibince ödenecek.
Tasfiyesi tamamlanmış ulaşım araçları için müracaatlar kabul edilmeyecek.
Söz konusu ÖTV oranı, unsurun yürürlüğe girdiği tarihten evvel birinci edinimi gerçekleşmiş kara ulaşım araçlarının el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmesi gereken fiilin gümrük yönetimince tespit edilmesinden evvel ve 1 ay içerisinde tabiatıyla bildirilmesi durumunda yüzde 15 olarak uygulanacak. Bu mühlet, Cumhurbaşkanı tarafından 6 aya kadar uzatılabilecek.
Yenilenebilir Güç Kaynakları (YEK) Destekleme sisteminde öngörülen mühletler, ilgili kanun ve biyokütle tarifine eklenen kaynaklar için üretim tesisinin YEK Destekleme düzeneğine dahil edildiği tarihten itibaren başlayacak.
Firmalara ödeme kolaylığı
Bankacılık Kanununa eklenen süreksiz unsurla, Türkiye’de faaliyette bulunan bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri ve finansman şirketleri ile öbür finansal kuruluşlarla kredi bağlantısında bulunan ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu tarafından çıkarılan yönetmeliğe nazaran hazırlanan Çerçeve Muahedelerde belirlenen borçlular, bu kuruluşlar tarafından kullandırılmış olan kredilere ait olarak alınacak önlemlerle, geri ödeme yükümlülüklerini yerine getirebilmelerine ve istihdama katkıda bulunmaya devam etmelerine imkan verilmesini sağlamak maksadıyla, dahil oldukları risk kümesindeki başka borçlularla bir bütün olarak yahut kısmen yine yapılandırmaya tabi tutulabilecek.
Bu husus uyarınca yapılacak finansal tekrar yapılandırmalara ait metot ve asıllar yönetmelik kararları çerçevesinde hazırlanan Çerçeve Muahedeler ile belirlenecek.
Bu kararlar, iki yıl mühletle uygulanacak. Bu süreyi iki yıl daha uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Finansal tekrar yapılandırma kapsamına alınacak borçluların mali durumlarının tespit edilmesi ve bu kapsamda borçlarının yine yapılandırılması sonucunda borçlarını geri ödeme kabiliyeti kazanacağına kanaat getirilmesi kural olacak. Borçlarını geri ödeme kabiliyeti kazanamayacağına kanaat getirilen borçlular, finansal yine yapılandırma kapsamına alınmayacak.
Finansal yine yapılandırma kapsamına alınacak borçluların mali durumunun tespiti ve finansal tekrar yapılandırmanın uygulanabilirliğine ait kıymetlendirme, bağımsız kontrol kuruluşlarına, Çerçeve Mutabakatları kapsamında belirlenecek kâfi bilgi ve uzmanlığa sahip kuruluşlara yahut borçlu tarafından kabul edilmesi halinde alacaklı kuruluşlara yaptırılacak.
Bu unsur kapsamında finansal tekrar yapılandırmalarda; kredilerin vadelerini uzatmak, kredileri yenilemek, ek kredi vermek, anapara, faiz, temerrüt faizi, gecikme cezaları ve kar hisseleri ile kredi bağlantısından doğan öbür her türlü alacağı indirmek yahut bunlardan kısmen yahut büsbütün vazgeçmek mümkün olacak.
Teminat azaltmak, anapara, faiz yahut kar hissesi alacaklarını; kısmen yahut büsbütün iştirake çevirmek, özel maksatlı şirketler ile yatırım fonlarına birebir, nakdi ya da tahsil kuralına bağlı bir bedel karşılığı zaman yahut temlik etmek, borçlu ya da üçüncü bireylere ilişkin tıpkı kıymetler karşılığında kısmen yahut büsbütün tasfiye etmek, satmak, bilanço dışına çıkarmak, başka alacaklı kuruluşlar ve alacaklılarla birlikte hareket ederek protokoller yapmak üzere gerekli görülen önlemler alınabilecek.
Kredilerin teminatlarının ya da alacaklı kuruluşlar tarafından iştirak olarak edinilecek borçluların varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun pahasına ait değerleme, taraflardan birinin talep etmesi durumunda, Sermaye Piyasası Kurulunca değerleme yapmaya yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yapılacak.
Bu husus kararlarına nazaran finansal yine yapılandırma kapsamına alman bir borçlunun borçlarının, kontratın imza tarihini izleyen yılın başından itibaren iki yıl içerisinde tekrar finansal yine yapılandırmaya bahis edilmesi halinde, bu husus kararında belirtilen vergi istisnaları ve teşvikler uygulanmayacak.
Sözleşmeler ile uygulamaya konulan süreçlerin gerçekleşmemesi halinde dahi, uygulanmış olan vergi, fon ve harç istisnaları geri alınmayacak.
Düzenleme uyarınca yapılacak teminat azaltma, anapara ve öbür alacaklardan vazgeçilerek kayıttan düşme veyahut misal süreçlerle kredilerin yine yapılandırılması Bankacılık Kanunu ile düzenlenen zimmet kabahatini oluşturmayacak.
Yurt dışı çıkış harç ölçüsü 50 liraya çıkarılacak
Gelir Vergisi Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’ne nazaran, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK), mevzuatında belirtilen vazifelerini yerine getirmek hedefiyle işlediği şahsî bilgiler ile ticari sır niteliğinde olan dataları, bilgi sahibinin noter onaylı muvafakati yahut e-Devlet uygulaması üzerinden kimlik teyidi ile verilen müsaadesi olmadan gerçek yahut hukuksal bireylerle paylaşamayacak lakin SGK, kamu yönetimleri ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) ilgili mevzuatlarında belirtilen vazifeleri yapabilmeleri için muhtaçlık duydukları sıhhat verisi dışındaki ferdî bilgiler ile ticari sır niteliğindeki bilgiler paylaşılabilecek.
SGK, şahsî sıhhat bilgilerini kamu sıhhatinin korunması, hami hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, verilen sıhhat hizmetinin denetimi ve onayı, sıhhat hizmetleri ile finansmanının planlanması ve idaresi gayesiyle talebi halinde Sıhhat Bakanlığı ile paylaşacak.
Kurum, bunların dışındaki gayri maddi hakları ile kimliği belli yahut belirlenebilir bir gerçek yahut hukukî şahısla ilişkilendirilemeyecek biçimde anonim hale getirdiği bilgileri araştırma, planlama ve istatistik üzere hedefler için kamu yönetimleri, TCMB, bilimsel araştırma yapan kamu çalışanı, bilimsel dernekler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları yahut üniversitelerle fiyatsız olarak paylaşabilecek.
Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Kimi Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında teşviklerden yararlanmasına karar verilen, sera tesiri yaratan egzoz gazı salımını büsbütün ortadan kaldıracak teknolojilerin geliştirilmesi için Ar-Ge faaliyetleriyle elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de imal eden mükelleflere ait düzenleme yapılıyor.
Söz konusu mükelleflere hak kazandıkları yatırıma katkı fiyatını kısmen yahut büsbütün, nakden ya da vergi borçlarına mahsuben ödenmesi suretiyle kullandırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Düzenlemeyle yurt dışına çıkış yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından çıkış başına alınan harç ölçüsü 15 liradan 50 liraya çıkarılacak. Bu ölçünün 3 katına kadar artırılması konusunda Cumhurbaşkanına yetki veriliyor.
Harcın çıkış başına Cumhurbaşkanınca 15 liradan düşük bir ölçü belirlenmesi halinde belirlenen ölçü Toplu Konut Yönetimine aktarılacak, kalan ölçü genel bütçeye gelir kaydedilecek.
Mobil Aygıt Kayıt Sistemi (MCKS)
Gelir Vergisi Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ile Kaçakçılıkla Uğraş Kanunu’nun, eşyayı, aldatıcı süreç ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen yahut büsbütün ödenmeksizin ülkeye sokan bireylerle ilgili başlatılan bir soruşturma yahut kovuşturma kapsamında bulunan ve müsadere kararı verilmemiş kara taşıtlarıyla ilgili düzenleme yapılıyor.
Buna nazaran, taşıtın tasfiyesinin tamamlanmamış olması, 31 Aralık 2019 tarihine kadar ilgili gümrük yönetimine başvurulması ve taşıtın birinci iktisabında ödenmesi gereken Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) yüzde 25’inin ilgili tahsil dairesine ödenmesi kurallarının birlikte gerçekleşmesi halinde araç hakkında el koyma ve müsadere kararı verilmeyecek. Mevcut el koyma kararı kaldırılacak ve el konulan aracın sahibine iade edilmesine karar verilecek. İadesi talep edilen ulaşım araçlarının korumasına ait masraflar araç sahibince ödenecek.
Cumhurbaşkanı, müracaat mühletini 6 aya kadar uzatmaya yetkili olacak.
Teklifle, Elektronik Haberleşme Kanunu’nun “abonelerin elektronik haberleşme hizmetlerine yönelik fatura meblağı ve ödeme bilgilerini başka işletmecilerle paylaşabilir yahut işleyebilir” kararı, berbat niyetli kullanımların önlenmesi gayesiyle yine ele alınıyor.
Buna nazaran, tahsilata ait riskin yönetilmesi ve makus niyetli kullanımların önlenmesi hedefiyle abonelerin elektronik haberleşme hizmetlerine ve elektronik kimlik bilgisini haiz aygıtlara yönelik tarafların kendi sistemlerinde oluşan fatura meblağı ve ödeme bilgileriyle sahtecilik, dolandırıcılık riski içeren kuşkulu yahut ziyan doğurucu hadiselere ve süreç hareketlerine ait kayıtlar, işletmeciler ve BTK’nin MCKS’i ortasında paylaşılabilecek yahut işlenebilecek.
İşletmeciler, elektronik kimlik bilgisi değiştirildiği tespit edilen, milletlerarası sirkülasyon hizmetlerine yönelik düzenlemeler ve BTK düzenlemelerine uymayan elektronik kimlik bilgisini haiz aygıtlara, kayıp, kaçak yahut çalıntı aygıtlara, elektronik haberleşme hizmeti veremeyecek.
MCKS’de kayıtlıyken elektronik kimlik bilgisi kopyalanmış gerçek aygıtlar ve taşınabilir haberleşme hizmeti sunan işletmeciler tarafından finansman borcu bulunduğu bildirilen aygıtlar, borcun devam ettiği mühlet boyunca yalnızca eşleştirme yapılan abone numaralarıyla kullanılmak üzere kullanıma açılacak. İşletmeciler finansman borcu ödenen aygıtları, eşleştirme yapılan numara kısıtının kaldırılmasını teminen MCKS’ye bildirecek.
BTK’nin MCKS’sinde kayıtlıyken kesintisiz 7 yıl mühletle elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan aygıtların elektronik kimlik bilgileri kayıtlı olmaktan çıkarılacak.
Bu 7 yıllık mühletin hesaplanmasında kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvelki müddet de dikkate alınacak. Bu suretle elektronik kimlik bilgileri kayıtlı olmaktan çıkarılan aygıtların kullanıcılarının, BTK düzenlemeleri çerçevesinde müracaat yapmaları halinde aygıtların elektronik kimlik bilgileri tekrar kayıtlı hale getirilecek.
Elektronik kimlik bilgisi değiştirilen ve borcu bulunan cihazlar
MCKS’de kayıtlı olmakla birlikte düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş olan aygıtlara elektronik haberleşme hizmeti verilmesi 4 ay içinde engellenecek.
Bu aygıtların kullanıcıları, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde BTK’nin düzenlemeleri çerçevesinde müracaat yaparak 250 lira fiyatındaki kayıt fiyatını Hazine ve Maliye Bakanlığı muhasebe ünitesi hesabına yatırmaları halinde, aygıtların elektronik kimlik bilgisi ilgili abonenin numaralarıyla eşleştirilerek kullanılabilecek.
Finansman borcu bulunduğu bildirilen aygıtların kısıtlanmasına ait karar, düzenlemenin yürürlük tarihinden sonraki iş ve süreçlere uygulanacak.
İhraççıların borçlanma araçlarına ait ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle, Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketi tarafından düzenlenip hak sahiplerine verilen evrak, İcra ve İflas Kanunu’nda itirazın kesin olarak kaldırılmasını içeren evraklardan sayılacak.
Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Kimi Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’a “sözleşme bedeli” tarifi ekleniyor.
Buna nazaran, mukavele bedeli, kontrat kapsamında işletme devri boyunca yükleniciye ödenecek kullanım bedeli ile hizmet bedelinin yönetmelik çerçevesinde hesaplanan net bugünkü pahaları üzerinden elde edilen toplamı olarak ele alınıyor.
Kanun teklifiyle zorlayan sebepler, harikulâde haller yahut kontrat ve eklerinin uygulanmasını etkileyen bir durumun ortaya çıkması yahut mukavele ve eklerindeki kararların ihtilaf içermesi hallerinde mukavelenin uygulanabilirliğini yahut anlaşılabilirliğini sağlamak gayesiyle mukavele bedelini artırmamak kaydıyla Sıhhat Bakanı onayı ile mukavele ve eklerinde taraflarca değişiklik yapılabilecek.
Bu kapsamdaki kontrat değişikliklerinde, kontrat bedelinin artırılmaması kaydıyla kullanım bedeli yahut hizmet bedeli artırılmak yahut azaltılmak suretiyle değiştirilebilecek. Kontrat bedeli, net bugünkü bedel dikkate alınarak belirlenecek ve net bugünkü paha hesaplanmasına ait temellere yönetmelikte yer verilecek. İdarece gerekli görülmesi halinde yükleniciye ödenecek kullanım bedeli ödemelerine ait Türk lirası yahut döviz cinsinden alt ve üst limitler mukavele değişikliği düzenlemelerine uygun olarak belirlenebilecek.
Elektrik Piyasası Kanunu’na süreksiz unsur eklenerek, heyeti gücü azami bir megavatlık yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı üretim tesislerinin faaliyetlerine ait düzenleme yapılıyor.
Buna nazaran, davet mektubu tarihinden temas muahedesi mühleti sonuna kadar tüketim-üretim bağı kopmuş olanlar, bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde davet mektubuna temel abonelik ile en az tıpkı özelliklere haiz eski yahut yeni bir tüketim tesisi aboneliği ihdas ederek ilgili şebeke işletmecisine bildirmesi halinde irtibat muahedesi mühleti, kelam konusu bildirim tarihini izleyen 120 günü kapsayacak biçimde zaten uzamış kabul edilecek.
Özelleştirme ihalesi yapılan Zaman Kontratları ve Elektrik Satış Mutabakatları kapsamındaki hak ve yükümlülükler için öngörülen mühletler, unsurun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle 36 ay mühletle uzatılacak.
Bu unsur kapsamında uzatılan mühlet içerisinde talepte bulunulması halinde ilgili mukaveleler devredilebilecek. Bu durumda bölüm alacaklarda teknoloji sağlayıcı şartı hariç birinci ihaledeki kurallar aranacak fakat dönemden kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanamayacak. Periyot nedeni ile yönetimden rastgele bir hak talebinde bulunulmayacak. Bu kapsamda devredilecek kontratlardan damga vergisi alınmayacak.
Düzenlenen kontratlar ve muahedeler özel hukuk kararlarına tabi olacak. Anılan kontrat ve muahedelerde, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı onayı ile kontrat konusu ve bedelini değiştirmemek ve finans sağlayıcıların haklarına ait konularla sonlu kalmak kaydıyla, yönetimin fesih hakkının ötelenmesi de dahil olmak üzere taraflarca değişiklik yapılabilecek. Bu düzenleme halihazırda imzalanmış kontrat ve mutabakatlar hakkında da uygulanacak.
Madde ihdasları
AK Parti milletvekillerinin önergesi ile teklife yeni unsurlar ihdas edildi.
Buna nazaran bankalar, krediler ile ilgili olarak doğmuş yahut doğması mümkün ziyanların karşılanması için kâfi seviyede karşılık ayrılmasına, kredilerin kalitesine ve sınıflandırılmasına, garantilerin ve teminatların alınmasına, bunların pahasının ve güvenirliğinin ölçülmesine, takibe alınan kredilerin izlenmesi ve Kamu Nezareti, Muhasebe ve Kontrol Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına nazaran kayıttan düşürülmesine, kredilerin yine yapılandırılması dahil geri ödenmelerine ait siyasetleri oluşturmak ve uygulamak, bunları nizamlı olarak gözden geçirmek, tüm bu konuları icra edebilecek gerekli yapıları tesis etmek ve işletmek zorunda olacak.
Buna ait adap ve asıllar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası tarafından belirlenecek.
Bu düzenleme uyarınca krediler ile ilgili olarak ayrılan özel karşılıkların tamamı ayrıldıkları yılda kurumlar vergisi matrahının tespitinde masraf olarak kabul edilecek.
Düzenleme uyarınca özel karşılık ayrıldıktan sonra tahsil imkanı kalmaması nedeniyle kayıttan düşülen krediler Vergi Yöntem Kanunu’nun ilgili unsuru kararları kapsamında kıymetsiz alacak addolunacak.
Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, finansal kiralama ve finansman şirketleri tarafından özel karşılık ayrıldıktan sonra tahsis imkanı kalmaması nedeniyle kayıttan düşülen alacaklar, Vergi Yol Kanunu’nun kıymetsiz alacaklar kararları kapsamında bedelsiz alacak addolunacak.
TBMM İdari Teşkilat Kanunu’na eklenen süreksiz husus 703 Sayılı KHK kapsamında idari teşkilat takımlarına atanıp Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığında görevlendirilen idari teşkilat işçisi, mevcut takım yahut durum unvanlarıyla, takımına veyahut konumuna ilişkin en son ay almakta olduğu her türlü aylık, ek gösterge, artırım ve tazminatları, ikramiye ve kontrat fiyatları ile başka mali ve toplumsal haklarıyla birlikte, Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığına atanabilecek.
Ataması yapılmayan işçinin görevlendirmeleri sonlandırılmış sayılacak.
Bu kapsamdaki çalışanın takım ve konumları, başka mevzuattaki kararlara bakılmaksızın ve diğer bir sürece gerek kalmaksızın atandıkları tarih prestijiyle ihdas edilmiş sayılacak. Bu biçimde ihdas edilen takım ve durumlar, rastgele bir nedenle boşalması halinde hiçbir sürece gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacak.
Ataması yapılanların idari teşkilat takım ve konumlarında geçirdikleri mühletler, Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığında geçmiş sayılacak. Düzenleme kapsamında ataması yapılan işçiye iş sonu tazminatı ödenmeyecek.
Doğum, askerlik yahut fiyatsız müsaade nedeniyle misyonlarından ayrılan ve bu nedenlerle düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle misyonlarında bulunmayanlar hakkında da bu düzenleme kararları uygulanacak.
Yükseköğretim kurumlarından Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığına (TÜSEB) görevlendirilen öğretim üyelerine mali ve toplumsal hak ve yardımları kurumlarınca ödenmeye devam edilecek. Bunlara, Yükseköğretim Kanunu’nun, kamu kuruluşları ve vakıflarda görevlendirmelerde uygulandığı sınırlamalara tabi olmaksızın, Devlet Memurları Kanunu’na nazaran istihdam edilen kontratlı işçi için belirlenen fiyat tavanının beş katını geçmemek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine bakan onayı ile ayrıyeten ödeme yapılabilecek.