Ekonomi alanında düzenlemeler içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edildi.
Teklifle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının temel vazife ve yetkilerinde de değişiklik yapılıyor. Bir para siyaseti aracı olan mecburî karşılıkların aktifliğini artırmak üzere, bankaların ve Merkez Bankasınca uygun görülecek öbür mali kuruluşların bilanço içi yahut dışı uygun görülen kalemlerinde meydana gelen değişikliklerin, sıkça farklılaşan piyasa şartlarına nazaran mecburî karşılığa tabi tutulması mümkün hale getiriliyor.
Buna nazaran Merkez Bankası, mecburî karşılıkları belirlerken bilanço içi ve dışı ögeleri da dikkate alacak.
Banka talepleri gerçek vakitli ve anlık karşılanacak. Bu taleplerin karşılanması için bankaca kurum ve kuruluşların bilgi süreç sistemlerine erişim sistemleri kurulabilecek.
Bankalar ve elektronik ödeme araçlarını çıkaran kuruluşlar dahil olmak üzere bankaca uygun görülecek öbür mali kuruluşlar, banka nezdinde açılacak hesaplarda “yükümlülükleri temel alınarak” nakden zarurî karşılık tesis ederken teklifle, “hesaplarda bilanço içi yahut bilanço dışı uygun görülen kalemlerini temel alarak” bunu yapacaklar.
Zorunlu karşılığa tabi bilanço içi yahut bilanço dışı uygun görülen kalemlerin kapsamı, mecburî karşılıkların oranı, tesis mühleti ve tesis edilen karşılıklara gerektiğinde ödenecek faiz oranı, mevduat yahut iştirak fonlarından inanılmaz çekilişler ve birleşme, evre, bölünme hallerinde yapılacak süreçler de dahil olmak üzere uygulamaya yönelik her türlü yol ve temel, bankaca belirlenecek.
“Belirtilen bu kuruluşların taahhütlerine karşı bulunduracakları genel disponibilitenin nitelik ve oranının, gerektiğinde bankaca tespit edileceğine” dair kararda yer alan “taahhüt” ibaresi de teklifle çıkarılıyor.
İhtiyat akçesi
Merkez Bankasının yıllık safi karının yüzde 20’sinin ihtiyat akçesine ayrılacağına yönelik karar kaldırılıyor.
Hisse senetlerinin nominal kıymetleri üzerinden yüzde 6 oranında birinci kar payı hissedarlara dağıtılmaya devam edilecek. Bunun ödenmesinden sonra kalan ölçünün yüzde 10’u, “fevkalade ihtiyat akçesi” yerine, ihtiyat akçesine aktarılacak.
Son yıl karından ayrılan ihtiyat akçesi hariç, birikmiş ihtiyat akçeleri her yıl kara katılarak dağıtılabilecek.
Bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihe kadar ayrılmış bulunan ihtiyat akçelerinin tamamı, birikmiş olağanüstü ihtiyat akçelerinin ise son yılın karından ayrılan kısmı hariç tamamı Genel Heyet kararı aranmaksızın Hazineye verilecek.
Geçen yıl birtakım üniversitelerin bölünmesiyle kurulan üniversitelere devredilen bina ve tesislerin bulunduğu taşınmazlardan, hala bu bina ve tesislerin eski maliki üniversitelerin mülkiyetindeki taşınmazlar, talepleri halinde YÖK’ün onayıyla bu üniversitelere devredilebilecek. Kurulan üniversitelere bağlanan ünitelerin hangi bina, tesis ve taşınmazları kapsadığı konusundaki tereddütleri YÖK giderecek.
İŞTE ÖBÜR DÜZENLEMELER
Teklife nazaran, kent içi yolcu nakliyeciliği yapan ve hasılatlarının tamamını elektronik fiyat toplama sistemiyle elde eden mükelleflerin talep etmeleri halinde gelir ve kurumlar vergisinin hesaplanmasında temel olan çıkarın tespitinde yeni prosedür getiriliyor. Gelir ve masrafları karşılaştırma yerine, bu mükelleflerin elde ettiği hasılatın yüzde 10’u kar kabul edilerek, gelir ya da kurumlar vergisi oranları uygulanacak.
Kazançları bu halde tespit edilenlerin bu faaliyetlerine ait sarfiyat yahut maliyetleri, vergiye tabi öbür yarar yahut iratlarının tespitinde dikkate alınmayacak. 2 yıl geçmedikçe bu yöntemden çıkılamayacak.
Bir takvim yılı içinde iki kere ceza kesilen mükellefler, cezanın kesildiği ve takip eden iki takvim yılına ilişkin karları için bu kararlardan yararlanamayacak.
Bu kararlar, kurumlar vergisi mükellefleri hakkında da uygulanacak.
Cumhurbaşkanı, yüzde 10 oranını iki katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye, yasal oranına getirmeye yetkili olacak.
Varlık Barışı uzatılıyor
Teklif, Varlık Barışı mühletini 6 ay uzatıyor.
Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve öteki sermaye piyasası araçlarını, 31 Aralık 2019’a kadar Türkiye’deki banka yahut aracı kuruma bildiren gerçek ve hukuksal şahıslar, bunları serbestçe tasarruf edebilecek.
Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ait yüzde 1 oranında hesapladıkları vergiyi, vergi dairesine beyan edecek, birebir müddette ödeyecekler. Bu varlıklar, yurt dışında bulunan banka yahut finansal kurumlardan kullanılan, yasal defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 31 Aralık 2019’a kadar kapatılmasında kullanılabilecek.
Kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve öbür sermaye piyasası araçlarının, teklifin yasalaşmasından evvel Türkiye’ye getirilerek karşılanmış olması halinde, bu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla düzenlemeden yararlanılacak.
Defter tutan mükellefler, Türkiye’ye getirilen varlıklarını, periyot çıkarının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dahil edebilecekleri üzere birebir varlıkları vergiye tabi yararın ve kurumlar için dağıtılabilir yararın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebilecekler.
Kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklar
Gelir yahut kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan lakin yasal defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul değer ve öbür sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar için de 31 Aralık 2019’a kadar beyan müddeti tanındı.
Vergi dairelerine beyan edilecek bu varlıklar, tıpkı tarihe kadar periyot yararının tespitinde dikkate alınmaksızın yasal defterlere kaydedilebilecek. Bu takdirde, kelam konusu varlıklar vergiye tabi çıkarın ve kurumlar için dağıtılabilir yararın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek.
Beyan edilen taşınmazların tıpkı sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde, sermaye artırım kararının beyan tarihi prestijiyle alınmış olması ve ticaret siciline tescil edilmesi kaydıyla bu uygulamadan yararlanılabilecek.
Vergi incelemesi yapılmayacak
Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların bedeli üzerinden yüzde 1 oranında vergi alınacak. Vergi, sarfiyat yazılamayacak, diğer bir vergiden mahsup edilemeyecek, Türkiye’ye getirilen yahut yasal defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan ziyanlar, gelir yahut kurumlar vergisi uygulaması bakımından masraf yahut indirim olarak kabul edilmeyecek.
Bildirilen yahut beyan edilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacak.
Bu karardan yararlanılabilmesi için bildirilen yahut beyan edilen meblağlara ait vergi vadesinde ödenecek, varlıklar bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilecek yahut Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilecek.
Cumhurbaşkanı, bu düzenlemedeki müddetleri, bitim tarihlerinden itibaren 6 aya kadar uzatabilecek.
Finansal zahmet içinde bulunan firmalar
Teklife nazaran, yurt dışında çalışan Türk vatandaşları ile yurt dışında çalışmaktayken yahut yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri, Toplumsal Güvenlik Kurumuna müracaat ederek “Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Müddetlerinin Toplumsal Güvenlikleri Bakımından Kıymetlendirilmesi Hakkında Kanun”daki haklardan yararlanabilecekler.
Teklifle, yurt dışı borçlanması yaparak aylık bağlanan sigortalıların, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç fiyatları, prime temel minimum ve azami günlük çıkar ortasında seçilecek günlük karının yüzde 32’sinden yüzde 45’ine yükseltiliyor. Borçlanılan müddetler, kısmi aylığın statüsü ile tam aylığın statüsünün farklı olmasına neden olabileceği için tam aylığın bağlanacağı statü ve bağlayacak toplumsal güvenlik kuruluşu da belirlenecek.
Kısmi aylık bağlanmış olanlar dahil hususun yürürlük tarihinden evvel yurt dışında geçen müddetlerini borçlanma talebinde bulunanlardan tahakkuk ettirilen borçlarını yasal mühleti içinde ödeyenler için sigortalılık müddetlerinin hangi statüde değerlendirileceği ve tahakkuk ettirilecek borç meblağının tespitinde evvelki kararlar temel alınacak.
Mevcut bir soruşturma kapsamında bulunan yahut el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilen kara ulaşım araçları için 31 Aralık 2019 tarihine kadar ilgili gümrük yönetimine başvurulması ve taşıtın birinci ediniminde ödenmesi gereken Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) yüzde 25’ine tekabül eden fiyatın müracaat sahibine bildirim edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde ilgili tahsil dairesine ödenmesi halinde, araç hakkında el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmeyecek, mevcut kararlar kaldırılacak ve el konulan araç sahibine iade edilecek.
İadesi talep edilen ulaşım araçlarının korumasına ait masraflar, araç sahibince ödenecek.
Tasfiyesi tamamlanmış ulaşım araçları için müracaatlar kabul edilmeyecek.
Söz konusu ÖTV oranı, unsurun yürürlüğe girdiği tarihten evvel birinci edinimi gerçekleşmiş kara ulaşım araçlarının el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı verilmesi gereken fiilin gümrük yönetimince tespit edilmesinden evvel ve 1 ay içerisinde bizatihi bildirilmesi durumunda yüzde 15 olarak uygulanacak. Bu mühlet, Cumhurbaşkanı tarafından 6 aya kadar uzatılabilecek.
Yenilenebilir Güç Kaynakları (YEK) Destekleme sisteminde öngörülen mühletler, ilgili kanun ve biyokütle tarifine eklenen kaynaklar için üretim tesisinin YEK Destekleme sistemine dahil edildiği tarihten itibaren başlayacak.
Firmalara ödeme kolaylığı
Bankacılık Kanununa eklenen süreksiz unsurla, Türkiye’de faaliyette bulunan bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri ve finansman şirketleri ile öteki finansal kuruluşlarla kredi ilgisinde bulunan ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunu tarafından çıkarılan yönetmeliğe nazaran hazırlanan Çerçeve Mutabakatlarda belirlenen borçlular, bu kuruluşlar tarafından kullandırılmış olan kredilere ait olarak alınacak önlemlerle, geri ödeme yükümlülüklerini yerine getirebilmelerine ve istihdama katkıda bulunmaya devam etmelerine imkan verilmesini sağlamak gayesiyle, dahil oldukları risk kümesindeki öteki borçlularla bir bütün olarak yahut kısmen yine yapılandırmaya tabi tutulabilecek.
Bu husus uyarınca yapılacak finansal tekrar yapılandırmalara ait metot ve temeller yönetmelik kararları çerçevesinde hazırlanan Çerçeve Mutabakatlar ile belirlenecek.
Bu kararlar, iki yıl mühletle uygulanacak. Bu süreyi iki yıl daha uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Finansal tekrar yapılandırma kapsamına alınacak borçluların mali durumlarının tespit edilmesi ve bu kapsamda borçlarının tekrar yapılandırılması sonucunda borçlarını geri ödeme kabiliyeti kazanacağına kanaat getirilmesi koşul olacak. Borçlarını geri ödeme kabiliyeti kazanamayacağına kanaat getirilen borçlular, finansal yine yapılandırma kapsamına alınmayacak.
Finansal tekrar yapılandırma kapsamına alınacak borçluların mali durumunun tespiti ve finansal tekrar yapılandırmanın uygulanabilirliğine ait kıymetlendirme, bağımsız kontrol kuruluşlarına, Çerçeve Mutabakatları kapsamında belirlenecek kâfi bilgi ve uzmanlığa sahip kuruluşlara yahut borçlu tarafından kabul edilmesi halinde alacaklı kuruluşlara yaptırılacak.
Bu husus kapsamında finansal tekrar yapılandırmalarda; kredilerin vadelerini uzatmak, kredileri yenilemek, ek kredi vermek, anapara, faiz, temerrüt faizi, gecikme cezaları ve kar hisseleri ile kredi münasebetinden doğan öbür her türlü alacağı indirmek yahut bunlardan kısmen yahut büsbütün vazgeçmek mümkün olacak.
Teminat azaltmak, anapara, faiz yahut kar hissesi alacaklarını; kısmen yahut büsbütün iştirake çevirmek, özel gayeli şirketler ile yatırım fonlarına tıpkı, nakdi ya da tahsil koşuluna bağlı bir bedel karşılığı zaman yahut temlik etmek, borçlu ya da üçüncü şahıslara ilişkin birebir pahalar karşılığında kısmen yahut büsbütün tasfiye etmek, satmak, bilanço dışına çıkarmak, başka alacaklı kuruluşlar ve alacaklılarla birlikte hareket ederek protokoller yapmak üzere gerekli görülen önlemler alınabilecek.
Kredilerin teminatlarının ya da alacaklı kuruluşlar tarafından iştirak olarak edinilecek borçluların varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun pahasına ait değerleme, taraflardan birinin talep etmesi durumunda, Sermaye Piyasası Kurulunca değerleme yapmaya yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yapılacak.
Bu husus kararlarına nazaran finansal yine yapılandırma kapsamına alman bir borçlunun borçlarının, kontratın imza tarihini izleyen yılın başından itibaren iki yıl içerisinde tekrar finansal tekrar yapılandırmaya bahis edilmesi halinde, bu unsur kararında belirtilen vergi istisnaları ve teşvikler uygulanmayacak.
Sözleşmeler ile uygulamaya konulan süreçlerin gerçekleşmemesi halinde dahi, uygulanmış olan vergi, fon ve harç istisnaları geri alınmayacak.
Düzenleme uyarınca yapılacak teminat azaltma, anapara ve öteki alacaklardan vazgeçilerek kayıttan düşme veya emsal süreçlerle kredilerin yine yapılandırılması Bankacılık Kanunu ile düzenlenen zimmet cürmünü oluşturmayacak.
Yurt dışı çıkış harç ölçüsü 50 liraya çıkarılacak
Gelir Vergisi Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’ne nazaran, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK), mevzuatında belirtilen vazifelerini yerine getirmek hedefiyle işlediği ferdî bilgiler ile ticari sır niteliğinde olan bilgileri, data sahibinin noter onaylı muvafakati yahut e-Devlet uygulaması üzerinden kimlik teyidi ile verilen müsaadesi olmadan gerçek yahut hukuksal şahıslarla paylaşamayacak lakin SGK, kamu yönetimleri ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) ilgili mevzuatlarında belirtilen misyonları yapabilmeleri için gereksinim duydukları sıhhat verisi dışındaki şahsî bilgiler ile ticari sır niteliğindeki bilgiler paylaşılabilecek.
SGK, şahsî sıhhat bilgilerini kamu sıhhatinin korunması, hami hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, verilen sıhhat hizmetinin denetimi ve onayı, sıhhat hizmetleri ile finansmanının planlanması ve idaresi maksadıyla talebi halinde Sıhhat Bakanlığı ile paylaşacak.
Kurum, bunların dışındaki gayri maddi hakları ile kimliği belli yahut belirlenebilir bir gerçek yahut hukukî şahısla ilişkilendirilemeyecek biçimde anonim hale getirdiği bilgileri araştırma, planlama ve istatistik üzere maksatlar için kamu yönetimleri, TCMB, bilimsel araştırma yapan kamu çalışanı, bilimsel dernekler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları yahut üniversitelerle fiyatsız olarak paylaşabilecek.
Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi ile Birtakım Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında teşviklerden yararlanmasına karar verilen, sera tesiri yaratan egzoz gazı salımını büsbütün ortadan kaldıracak teknolojilerin geliştirilmesi için Ar-Ge faaliyetleriyle elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de imal eden mükelleflere ait düzenleme yapılıyor.
Söz konusu mükelleflere hak kazandıkları yatırıma katkı meblağını kısmen yahut büsbütün, nakden ya da vergi borçlarına mahsuben ödenmesi suretiyle kullandırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Düzenlemeyle yurt dışına çıkış yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından çıkış başına alınan harç ölçüsü 15 liradan 50 liraya çıkarılacak. Bu ölçünün 3 katına kadar artırılması konusunda Cumhurbaşkanına yetki veriliyor.
Harcın çıkış başına Cumhurbaşkanınca 15 liradan düşük bir ölçü belirlenmesi halinde belirlenen ölçü Toplu Konut Yönetimine aktarılacak, kalan ölçü genel bütçeye gelir kaydedilecek.
Mobil Aygıt Kayıt Sistemi (MCKS)
Gelir Vergisi Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ile Kaçakçılıkla Çaba Kanunu’nun, eşyayı, aldatıcı süreç ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen yahut büsbütün ödenmeksizin ülkeye sokan şahıslarla ilgili başlatılan bir soruşturma yahut kovuşturma kapsamında bulunan ve müsadere kararı verilmemiş kara taşıtlarıyla ilgili düzenleme yapılıyor.
Buna nazaran, taşıtın tasfiyesinin tamamlanmamış olması, 31 Aralık 2019 tarihine kadar ilgili gümrük yönetimine başvurulması ve taşıtın birinci iktisabında ödenmesi gereken Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) yüzde 25’inin ilgili tahsil dairesine ödenmesi kaidelerinin birlikte gerçekleşmesi halinde araç hakkında el koyma ve müsadere kararı verilmeyecek. Mevcut el koyma kararı kaldırılacak ve el konulan aracın sahibine iade edilmesine karar verilecek. İadesi talep edilen ulaşım araçlarının korumasına ait masraflar araç sahibince ödenecek.
Cumhurbaşkanı, müracaat müddetini 6 aya kadar uzatmaya yetkili olacak.
Teklifle, Elektronik Haberleşme Kanunu’nun “abonelerin elektronik haberleşme hizmetlerine yönelik fatura fiyatı ve ödeme bilgilerini öbür işletmecilerle paylaşabilir yahut işleyebilir” kararı, makus niyetli kullanımların önlenmesi emeliyle yine ele alınıyor.
Buna nazaran, tahsilata ait riskin yönetilmesi ve makûs niyetli kullanımların önlenmesi gayesiyle abonelerin elektronik haberleşme hizmetlerine ve elektronik kimlik bilgisini haiz aygıtlara yönelik tarafların kendi sistemlerinde oluşan fatura fiyatı ve ödeme bilgileriyle sahtecilik, dolandırıcılık riski içeren kuşkulu yahut ziyan doğurucu hadiselere ve süreç hareketlerine ait kayıtlar, işletmeciler ve BTK’nin MCKS’i ortasında paylaşılabilecek yahut işlenebilecek.
İşletmeciler, elektronik kimlik bilgisi değiştirildiği tespit edilen, memleketler arası dolanım hizmetlerine yönelik düzenlemeler ve BTK düzenlemelerine uymayan elektronik kimlik bilgisini haiz aygıtlara, kayıp, kaçak yahut çalıntı aygıtlara, elektronik haberleşme hizmeti veremeyecek.
MCKS’de kayıtlıyken elektronik kimlik bilgisi kopyalanmış gerçek aygıtlar ve taşınabilir haberleşme hizmeti sunan işletmeciler tarafından finansman borcu bulunduğu bildirilen aygıtlar, borcun devam ettiği müddet boyunca yalnızca eşleştirme yapılan abone numaralarıyla kullanılmak üzere kullanıma açılacak. İşletmeciler finansman borcu ödenen aygıtları, eşleştirme yapılan numara kısıtının kaldırılmasını teminen MCKS’ye bildirecek.
BTK’nin MCKS’sinde kayıtlıyken kesintisiz 7 yıl mühletle elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan aygıtların elektronik kimlik bilgileri kayıtlı olmaktan çıkarılacak.
Bu 7 yıllık müddetin hesaplanmasında kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvelki mühlet de dikkate alınacak. Bu suretle elektronik kimlik bilgileri kayıtlı olmaktan çıkarılan aygıtların kullanıcılarının, BTK düzenlemeleri çerçevesinde müracaat yapmaları halinde aygıtların elektronik kimlik bilgileri tekrar kayıtlı hale getirilecek.
Elektronik kimlik bilgisi değiştirilen ve borcu bulunan cihazlar
MCKS’de kayıtlı olmakla birlikte düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş olan aygıtlara elektronik haberleşme hizmeti verilmesi 4 ay içinde engellenecek.
Bu aygıtların kullanıcıları, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde BTK’nin düzenlemeleri çerçevesinde müracaat yaparak 250 lira fiyatındaki kayıt fiyatını Hazine ve Maliye Bakanlığı muhasebe ünitesi hesabına yatırmaları halinde, aygıtların elektronik kimlik bilgisi ilgili abonenin numaralarıyla eşleştirilerek kullanılabilecek.
Finansman borcu bulunduğu bildirilen aygıtların kısıtlanmasına ait karar, düzenlemenin yürürlük tarihinden sonraki iş ve süreçlere uygulanacak.
İhraççıların borçlanma araçlarına ait ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle, Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketi tarafından düzenlenip hak sahiplerine verilen evrak, İcra ve İflas Kanunu’nda itirazın kesin olarak kaldırılmasını içeren evraklardan sayılacak.
Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Kimi Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’a “sözleşme bedeli” tarifi ekleniyor.
Buna nazaran, mukavele bedeli, kontrat kapsamında işletme devri boyunca yükleniciye ödenecek kullanım bedeli ile hizmet bedelinin yönetmelik çerçevesinde hesaplanan net bugünkü bedelleri üzerinden elde edilen toplamı olarak ele alınıyor.
Kanun teklifiyle zorlayıcı sebepler, harikulâde haller yahut kontrat ve eklerinin uygulanmasını etkileyen bir durumun ortaya çıkması yahut kontrat ve eklerindeki kararların ihtilaf içermesi hallerinde mukavelenin uygulanabilirliğini yahut anlaşılabilirliğini sağlamak maksadıyla kontrat bedelini artırmamak kaydıyla Sıhhat Bakanı onayı ile kontrat ve eklerinde taraflarca değişiklik yapılabilecek.
Bu kapsamdaki mukavele değişikliklerinde, mukavele bedelinin artırılmaması kaydıyla kullanım bedeli yahut hizmet bedeli artırılmak yahut azaltılmak suretiyle değiştirilebilecek. Mukavele bedeli, net bugünkü bedel dikkate alınarak belirlenecek ve net bugünkü kıymet hesaplanmasına ait temellere yönetmelikte yer verilecek. İdarece gerekli görülmesi halinde yükleniciye ödenecek kullanım bedeli ödemelerine ait Türk lirası yahut döviz cinsinden alt ve üst limitler mukavele değişikliği düzenlemelerine uygun olarak belirlenebilecek.
Elektrik Piyasası Kanunu’na süreksiz unsur eklenerek, heyeti gücü azami bir megavatlık yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı üretim tesislerinin faaliyetlerine ait düzenleme yapılıyor.
Buna nazaran, davet mektubu tarihinden irtibat mutabakatı mühleti sonuna kadar tüketim-üretim bağı kopmuş olanlar, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde davet mektubuna temel abonelik ile en az birebir özelliklere haiz eski yahut yeni bir tüketim tesisi aboneliği ihdas ederek ilgili şebeke işletmecisine bildirmesi halinde irtibat muahedesi mühleti, kelam konusu bildirim tarihini izleyen 120 günü kapsayacak biçimde resen uzamış kabul edilecek.
Özelleştirme ihalesi yapılan Periyot Kontratları ve Elektrik Satış Muahedeleri kapsamındaki hak ve yükümlülükler için öngörülen müddetler, hususun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle 36 ay mühletle uzatılacak.
Bu unsur kapsamında uzatılan müddet içerisinde talepte bulunulması halinde ilgili kontratlar devredilebilecek. Bu durumda evre alacaklarda teknoloji sağlayıcı şartı hariç birinci ihaledeki kaideler aranacak fakat zamandan kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanamayacak. Evre nedeni ile yönetimden rastgele bir hak talebinde bulunulmayacak. Bu kapsamda devredilecek kontratlardan damga vergisi alınmayacak.
Düzenlenen kontratlar ve mutabakatlar özel hukuk kararlarına tabi olacak. Anılan kontrat ve muahedelerde, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı onayı ile kontrat konusu ve bedelini değiştirmemek ve finans sağlayıcıların haklarına ait konularla sonlu kalmak kaydıyla, yönetimin fesih hakkının ötelenmesi de dahil olmak üzere taraflarca değişiklik yapılabilecek. Bu düzenleme halihazırda imzalanmış mukavele ve mutabakatlar hakkında da uygulanacak.
Madde ihdasları
AK Parti milletvekillerinin önergesi ile teklife yeni unsurlar ihdas edildi.
Buna nazaran bankalar, krediler ile ilgili olarak doğmuş yahut doğması beklenen ziyanların karşılanması için kâfi seviyede karşılık ayrılmasına, kredilerin kalitesine ve sınıflandırılmasına, garantilerin ve teminatların alınmasına, bunların kıymetinin ve güvenirliğinin ölçülmesine, takibe alınan kredilerin izlenmesi ve Kamu Nezareti, Muhasebe ve Kontrol Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına nazaran kayıttan düşürülmesine, kredilerin yine yapılandırılması dahil geri ödenmelerine ait siyasetleri oluşturmak ve uygulamak, bunları tertipli olarak gözden geçirmek, tüm bu konuları icra edebilecek gerekli yapıları tesis etmek ve işletmek zorunda olacak.
Buna ait adap ve asıllar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Heyeti tarafından belirlenecek.
Bu düzenleme uyarınca krediler ile ilgili olarak ayrılan özel karşılıkların tamamı ayrıldıkları yılda kurumlar vergisi matrahının tespitinde sarfiyat olarak kabul edilecek.
Düzenleme uyarınca özel karşılık ayrıldıktan sonra tahsil imkanı kalmaması nedeniyle kayıttan düşülen krediler Vergi Adap Kanunu’nun ilgili unsuru kararları kapsamında bedelsiz alacak addolunacak.
Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, finansal kiralama ve finansman şirketleri tarafından özel karşılık ayrıldıktan sonra tahsis imkanı kalmaması nedeniyle kayıttan düşülen alacaklar, Vergi Tarz Kanunu’nun bedelsiz alacaklar kararları kapsamında kıymetsiz alacak addolunacak.
TBMM İdari Teşkilat Kanunu’na eklenen süreksiz unsur 703 Sayılı KHK kapsamında idari teşkilat takımlarına atanıp Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığında görevlendirilen idari teşkilat çalışanı, mevcut takım yahut durum unvanlarıyla, takımına veya durumuna ilişkin en son ay almakta olduğu her türlü aylık, ek gösterge, artırım ve tazminatları, ikramiye ve kontrat fiyatları ile öteki mali ve toplumsal haklarıyla birlikte, Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığına atanabilecek.
Ataması yapılmayan işçinin görevlendirmeleri sonlandırılmış sayılacak.
Bu kapsamdaki çalışanın takım ve durumları, başka mevzuattaki kararlara bakılmaksızın ve öteki bir sürece gerek kalmaksızın atandıkları tarih prestijiyle ihdas edilmiş sayılacak. Bu halde ihdas edilen takım ve konumlar, rastgele bir nedenle boşalması halinde hiçbir sürece gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacak.
Ataması yapılanların idari teşkilat takım ve konumlarında geçirdikleri müddetler, Ulusal Saraylar Yönetimi Başkanlığında geçmiş sayılacak. Düzenleme kapsamında ataması yapılan çalışana iş sonu tazminatı ödenmeyecek.
Doğum, askerlik yahut fiyatsız müsaade nedeniyle vazifelerinden ayrılan ve bu nedenlerle düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle vazifelerinde bulunmayanlar hakkında da bu düzenleme kararları uygulanacak.
Yükseköğretim kurumlarından Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığına (TÜSEB) görevlendirilen öğretim üyelerine mali ve toplumsal hak ve yardımları kurumlarınca ödenmeye devam edilecek. Bunlara, Yükseköğretim Kanunu’nun, kamu kuruluşları ve vakıflarda görevlendirmelerde uygulandığı sınırlamalara tabi olmaksızın, Devlet Memurları Kanunu’na nazaran istihdam edilen kontratlı işçi için belirlenen fiyat tavanının beş katını geçmemek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine bakan onayı ile ayrıyeten ödeme yapılabilecek.
