Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati açıklamasında şu tabirleri kullandı: “Daha müreffeh ve daha güçlü bir Türkiye için Türkiye yüzyılına kararlı adımlarla ilerlediğimizi tam bir inançla tabir etmek istiyoruz.
Bakan Nebati’nin açıklamaları şöyle:
Türkiye iktisat modelinin temel araçlarının TL tasarruflarının özendirilmesi, yatırım ortamının güzelleştirilmesi olarak belirlemiştik. İstikrarlı ve sürdürülebilir bir büyümeyi hedefledik.
2022 yılında TL tasarruflarını artırmak, finansal istikrarı güçlendirmek ve finansal pahası artırmak üzere başta KKM olmak üzere birçok yeni adımı devreye aldık. Böylelikle kısa bir müddette döviz tevdiat hesaplarında cumhuriyet tarihindeki en büyük düşüşe imza attık.
Finansal istikrarın güçlendirilmesi TL’nin gerçek olarak kıymet kazanmasını da beraberinde getirmiştir. TL’ye olan cazibeyi artırmak için 6.6 milyar liraya ulaşan gelire endeksli senet ihraç ettik. DİBS ile stopaj indirimi yaptık.
Finansal sistem dışındaki atıl tasarrufun finansal sisteme dahil edilmesi maksadıyla Darphane Altın sertifikalarına ferdi yatırımcılarımız ilgi gösterdi. Bugün de 10 tonluk 2. altın sertifikası ihracına çıkıyoruz.
2022 yılında altın rezervlerimizin 129 ton artırılmasına katkıda bulunduk. Brüt rezervlerimizin de 129 milyar dolar ile son 8 yılın en yüksek düzeyine ulaşmasına katkı sağladık. Brüt rezervlerin 2022 yılında 18 milyar dolar artış kaydetmesinde KKM hesaplarının 1.47 trilyon TL’ye ulaşması, 11 milyar dolar meblağında eurobond ihracı yapmamız tesirli olmuştur.
Borsa İstanbul’a 40 yeni şirket
Son 1 yılda borsa şirketlerinin piyasa bedeli yüzde 184 artışla 6.2 trilyon liraya ulamıştır. Halk arzları vergisel olarak teşvik ederek şirketlerimizin 19.3 milyar liralık ek finansmana erişimine imkan sağladık. Böylelikle, 2022 yılında 40 yeni şirket Borsa İstanbul’da süreç görmeye başladı.
BES Hakkında
Bireysel Emeklilik Sistemini de süratle büyütüyoruz. Ülkemizde özel tasarrufların yükseltilmesi amacı doğrultusunda 2022 sonunda, Otomatik İştirak Sistemi dahil Ferdî Emeklilik Sistemindeki toplam fon büyüklüğü yüzde 76 artışla yaklaşık 430 milyar TL’ye ulaşmıştır.
18 yaşından küçüklerin BES’e dâhil edilebilmesi ve 2022 yılı Ocak ayında yürürlüğe giren yüzde 30 Devlet katkısı uygulaması sonucunda 2022 sonunda, toplam iştirakçi sayısı 1,3 milyon artışla yaklaşık 15 milyon bireye ulaşmıştır.
“Katılım ekosistemini güçlendiriyoruz”
Sigortacılığın başka bir alanı olan Türk İştirak Reasürans AŞ’yi kurmak suretiyle iştirak ekosistemini daha da güçlendiriyoruz.
Türk İştirak Reasürans AŞ’nin yurtdışı iştirak sigortacılığıyla entegrasyonunu artırıyoruz. İştirak temelli fonların özel emeklilik sistemindeki hissesinin artırmasını destekliyoruz.
Etkin borçlanma politikası
Bahsettiğim TL cinsi tasarrufların çeşitlenmesine ilaveten, stratejik ölçütlere dayalı ve aktif borçlanma siyasetleri sayesinde kamu borç idaresi alanında da değerli kazanımlar elde ettik.
2022 yılında bir evvelki yıla nazaran iç borçlanmanın ortalama vadesini 17 ay uzatarak 70 aya yükselttik; maliyetini ise 14,9 puan azaltarak yüzde 10,7’ye düşürdük.
Finansman şartları sıkılaşıyor
Küresel finansman imkanlarının sıkılaştığını ve dünyada faiz oranlarının arttığını eminim takip ediyorsunuzdur. Memleketler arası sermaye piyasalarındaki gelişmekte olan ülke ihraçlarının bir evvelki seneye nazaran neredeyse yarıya düştüğü 2022 yılında, bizler, hedeflediğimiz 11 milyar dolar meblağında yurtdışı tahvil ihracını muvaffakiyetle tamamladık.
Böylece, güçlü piyasa şartlarında en yüksek ihracı gerçekleştiren gelişmekte olan ülke olmayı başardık.
Ululararası kuruluşlardan finansman sağlamaya devam ettik
Vatandaşlarımızın ömür kalitesini uygunlaştıran ve kritik ehemmiyet taşıyan kamu projeleri için milletlerarası kuruluşlarla yakından çalışmaya devam ediyoruz. Dünya Bankası, çeşitli milletlerarası finans kuruluşları ve ticari bankalar vasıtasıyla 3,5 milyar dolarlık yurtdışı finansman temin ettik
Ululararası görüşmlere ehemmiyet verdik
Küresel finansal şartların sıkılaştığı bu türlü bir devirde ülkemize yönelik memleketler arası yatırımların artırılmasında, birçok ülkeden mevkidaşlarımız ve milletlerarası kuruluşların üst seviye yetkileriyle bir ortaya gelerek Türkiye İktisat Modeli ve ülke ekonomimiz hakkında bilgi vermemiz kıymetli oranda tesirli olmuştur. Toplantılarımızı büyükelçiliklerimizde ve milletlerarası kuruluşlarda yaptığımızı sizlere hatırlatmak isterim.
Hazine dayanaklı kefalet sistemi ve selektif kredi yaklaşımı
Modelimizin değerli sacayaklarından biri olan selektif kredi anlayışıyla ve Hazine Dayanaklı Kefalet Sistemiyle 116 milyar lira kredi imkânı oluşturduk.
Ticari kredi büyümesine öncelik verdik
Selektif kredi yaklaşımımızın bir sonucu olarak imalat sanayi öncülüğünde kullandırılan ticari kredi büyümesi 2021 yılının 25 puan üzerine çıkarak yüzde 36,1 düzeyine ulaşmıştır.
Bankacılık bölümümüzün sağlıklı büyüyen bilançosu
Bu yüksek meblağdaki ve orandaki ticari kredilerimizi güçlü bankacılık kesimimiz sayesinde işletmelerimize sağlıyoruz.
Malumunuz, bankacılık dalımızın sermaye yeterlilik rasyosu yüzde 19,3 ile yüzde 8 olan yasal taban oranının epeyce üzerindedir.
Yabancı para net genel konumu kaynaklı kur riski bulunmayan dalın tahsili gecikmiş alacak oranı da 2022 yılında azalmaya devam ederek yüzde 2,2 üzere epey düşük bir düzeyde gerçekleşmiştir.
Ülkemizdeki bankaların Tahsili Gecikmiş Alacak oranının başka gelişmekte olan ülkelerden daha düşük bir düzeyde olduğu bilgisini de sizlere paylaşmak isterim.
Dengeli ve dürdürülebilir büyüme
TL cinsi tasarrufları çeşitlendirerek, yatırım ortamını güzelleştirerek ve selektif kredi sağlayarak; Türkiye İktisat Modelimiz ile daha istikrarlı, daha sürdürülebilir ve daha güçlü büyüyoruz. Büyüme potansiyelimizin artması açısından değer arz eden makine ve teçhizat yatırımlarında kesintisiz büyüme süreci 12 çeyreğe çıktı.
2022 yılında global pazarlardaki yavaşlama ve paritenin olumsuz tesirlerine karşın ihracatımız 254,2 milyar dolarla rekor düzeye ulaştı. 2022 yılının birinci üç çeyreğinde gerçekleşen büyümenin yüzde 60’ı makine ve teçhizat yatırımları ile net ihracattan kaynaklanmıştır.
MAKİNE VE TEÇHİZAT YATIRIMLARI ÖTEKİ ÜLKELERE NAZARAN DAHA YÜKSEK
Ülkemizdeki makine-teçhizat yatırımları salgın öncesine nazaran yaklaşık yüzde 68 artarken, ABD ve Avrupa Birliği’ndeki artış hudutlu seviyede kalmıştır.
Makine teçhizat yatırımlarında dünyadan ayrışan Türkiye, 9 çeyrektir aralıksız büyüme performansıyla da dünyadan müspet ayrışmaktadır.
2022 yılının birinci üç çeyreğinde kaydettiğimiz yüzde 6,2’lik güçlü ve istikrarlı büyümeyle G-20 ülkeleri ortasında en süratli büyüyen ekonomilerden biri olduk.
Biz bu yüzde 6,2’lik büyüme oranını global iktisadın güçlü bir devirden geçtiği ve global resesyon riskinin giderek yükseldiği bir periyotta gerçekleştirdik.
2022 yılında global büyüme kestirimleri aşağı taraflı revize edilirken Türkiye’nin büyüme varsayımı üst istikametli revize edilmiştir.
2022 yılının birinci üç çeyreğinde ülke ekonomimizin performansını öteki ülkelerle kıyasladığımızda çok berrak bir tablo ortaya çıkmaktadır. Bu periyotta Çin bizim yarımız; ABD ve Almanya ise yarımızdan da düşük bir oranda büyüme kaydetmiştir.
Yüksek büyüme performansımızın tesiriyle 2022 yılında kişi başına gelirimiz 10 bin dolar düzeyini aşacağını öngörüyoruz. Ki bu, Orta Vadeli Program varsayımınızın de üzerindedir.
2023 yılında da kişi başına gelirimiz inşallah daha da yükselerek 12 bin doların üzerine çıkacaktır.
Türkiye İktisat Modelimiz ile büyümede kırdığımız rekorları sağlam bir yer üzerine inşa ediyoruz. Bu yerin kıymetli bir kesimi üretimdir. Gerçekten sağladığımız dayanaklarla sanayi katma bedelinin GSYH’deki hissesi da kıymetli artış kaydetti. Bu oran 2022 yılının birinci üç çeyreği prestijiyle yüzde 27’yi aşmış durumdadır.
Salgın öncesine nazaran üretimimizi yüzde 20 artırdık. Bu üretim artışı AB’nin 5 katına, ABD’nin ise 7,5 katına tekabül etmektedir.
Salgın periyodunda global tedarik zincirlerinde yaşanan problemleri avantaja dönüştürerek üretimdeki başarımızı ihracat artışlarıyla taçlandırıyoruz.
Rusya-Ukrayna Savaşıyla birlikte oluşan tüm karamsar beklentilere karşın, bacasız endüstride de tarihi tepeleri görüyoruz. Turizmde en yüksek performans kaydettiğimiz 2019 yılında turizm gelirimiz 39 milyar dolar iken, 2022 yılında 51,5 milyon ziyaretçi ile 46 milyar dolar gelir elde etmeyi bekliyoruz.
Rekor tazeleyen ihracat ve turizm gelirleri sayesinde 2022 yılı Kasım ayı prestijiyle güç ve altın hariç cari fazla 2021 yılına kıyasla 14,3 milyar dolar güzelleşerek 51,3 milyar dolara ulaştı. Güç fiyatlarındaki normalleşmeyle birlikte güç ve altın dahil cari süreçlerde de tatmin edici sayılara ulaşacağız.
ENFLASYON OVP VARSAYIMLARIMIZIN ALTINDA
Küresel emtia fiyatlarındaki artış, 2021 yılı sonundaki kur hareketi ve tedarik zincirlerindeki kırılmaların sonucunda maalesef 2022 yılını yüksek bir enflasyon ile geçirdik.
Diğer taraftan, 2022 Kasım ayında düşüşe başlayan enflasyonun bu eğilimi Aralık ayında artarak devam etti. Böylelikle, yılsonu tüketici enflasyonu OVP’de hedeflediğimiz sayının da altında gerçekleşerek yüzde 64,3 oldu. 2023 yılında enflasyondaki düşüş devam edecektir.
ÜFE-TÜFE MAKASI DA DARALIYOR
2022 yılı Aralık ayı prestijiyle yalnızca tüketici enflasyonunda değil üretici enflasyonunda da gerileme gördük. Böylelikle TÜFE-ÜFE makası epeyce daraldı. Bu fark 2022 yılı Ekim ve Aralık ayları ortasında 72 puandan 33,5 puana geriledi. Bu suretle üretici fiyatlarının TÜFE üzerindeki baskısı giderek azalmaktadır.
TAHIL KORİDORUNUN AKTİF İŞLEMESİNE KATKI SAĞLADIK
Enflasyonun son periyotta gerilemesinde, global seviyede emtia fiyatlarındaki olağanlaşma de tesirli oldu. Bu normalleşmede Sayın Cumhurbaşkanımızın izlediği Önder Diplomasisi sayesinde tahıl koridorunun açılmasının tesiri yüksek oldu. Biz de tahıl koridorunun aktif işlemesinde üzerimize düşeni yaptık.
Kritik kıymet arz eden alanlarda faaliyetlerin aksamadan devam etmesi emeliyle sigorta teminatı bulunamayan riskler ile özellik arz eden riskler için Özel Riskler İdare Merkezini (ÖRYM) etkin hale getirdik.
Bu merkez, Bakanlığımızın kefaletleri ile başta tarım ithalatçıları olmak üzere, özel havayolu şirketlerine, güç bölümünde hizmet veren kuruluşlara ve armatörlerimize sigorta teminatı sunmuştur.
Bu ve gibisi adımlarla yalnızca enflasyonun düşüşüne katkı sağlamadık, birebir vakitte vergi politikalarımız yoluyla enflasyonun vatandaşımız üzerindeki olumsuz tesirlerine karşı değerli adımlar attık. Bu kapsamda, 2022 yılında 290,4 milyar TL vergi gelirinden vatandaşlarımız lehine vazgeçtik.
Büyüme, yatırım ve ihracat artışları sayesinde ülkemizde istihdam edilen kişi sayısı Kasım prestijiyle 31,6 milyon şahısla tarihi yüksek düzeye ulaşmıştır.
İstihdam artış suratı ABD ve Avrupa Birliğinde salgın öncesi periyoda nazaran yüzde 1,5’e ulaşmazken, ülkemizde yüzde 12’lik artış kaydedilmiştir.
Hedefimiz yalnızca istihdam artışı sağlamak değil, birebir vakitte tüm kısımları de işgücü piyasasında daha faal kılmaktır. Zira biz insan odaklı siyasetler uyguluyoruz.
Buna nazaran, 2022 yılı Kasım ayı prestijiyle bayanların işgücüne iştirak oranı yüzde 36,4 ile en yüksek düzeyine ulaştı ki bu tüm vakitlerin en yüksek düzeyidir.
Gençlerimizi de pek çok taraftan çeşitli program ve projelerle destekliyor, genç girişimcilerimize uygun imkanlar sunuyor ve gelir vergisi istisnası tanıyoruz.
Uyguladığımız bu ve gibisi siyasetler ile genç işsizlik oranı Kasım prestijiyle 2016 yılı Mart ayından bu yana en düşük düzeyine inmiştir.
YÜKSEK ORANDA BÜYÜMEMİZE KARŞIN BORÇLULUĞUMUZ ARTMIYOR
Türkiye İktisat Modeli ile bir çok makro ekonomik göstergede rekorlar kıran ülkemizin brüt dış borç stoku 440 milyar dolar düzeylerinde yatay seyretmiştir.
GSYH’ye oran olarak ise brüt dış borç stokumuz gerilemeye devam ediyor. 2022 yılı üçüncü çeyrek prestijiyle 2021 yılına nazaran kelam konusu oran yaklaşık 2,2 puan azalmıştır.
TOPLAM BORÇLULUĞUMUZU DA AZALTIYORUZ
2022 yılında toplam borçluluğumuzu da azalttık. Böylelikle, başka ekonomilerle aramızdaki makas ülkemiz lehine daha da açılmıştır. Biz 2021 yılına kıyasla toplam borçluluğumuzu GSYH’ya oran olarak 23 yüzde puan azaltırken, gelişmekte olan ekonomilerde bu oran artış kaydetmiştir.
Hanehalkı, gerçek bölüm, kamu ve finansal kesimin borçlarının GSYH’ye oranında da birçok ülkeye nazaran epeyce sağlam durumdayız.
Şimdi de kamu maliyesinin en kıymetli göstergesi olan bütçe gerçekleşmelerini sizlerle paylaşacağım. Peşinen tabir edeyim; 2022 yılı bütçe sonuçları yüzümüzü güldürüyor. Geleceğe umutla bakmamızı sağlıyor.
Ayrıca, toplamda 171,8 milyar lira faiz dışı fazla Hasebiyle, global iktisatta sert türbülanslar yaşanırken, ülkemiz 4 yıllık ortadan sonra 2022 yılında tekrar faiz dışı fazla vermeyi başardı.
Böylece, bütçe öngörümüzden 139,3 milyar, OVP maksadımızdan ise 322,1 milyar lira daha düşük bir bütçe açığıyla seneyi kapatmış bulunuyoruz.
Orta Vadeli Programda 131,4 milyar lira faiz dışı açık iddiasında bulunmuştuk. 2022 yılında sağladığımız yüksek bütçe performansıyla bu açığı telafi ettiğimiz üzere 171,8 milyar lira faiz dışı fazla vermeyi de başardık. Bu durum mutluluğumuzu ikiye katladı.
SON 20 YILIN EN YETERLİ BÜTÇE PERFORMANSLARINDAN BİRİNİ YAKALADIK
Bildiğiniz üzere bütçe açığımız GSYH’nın yüzde 3,5 düzeylerinde gerçekleşeceğini öngörmüştük. OVP’de ise bu oranı yüzde 3,4 olarak revize etmiştik. Birtakım memleketler arası kuruluşlar ise bizim varsayımlarımızın çok çok üzerinde yüzde 5-6 ları bulan bir bütçe açığı
OVP’de ilan ettiğimiz Gayri Safi Yurtiçi Hasıla sayısı temel alındığında, bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 1 olarak gerçekleşeceğini görüyoruz.
Ancak, o denli ki GSYH gerçekleşmelerinin OVP beklentilerimizden daha yüksek düzeyde olacağına ait öncü göstergeler, bütçe açığımızın da yüzde 1’in altında gerçekleşeceğini işaret ediyor.
2022 yılındaki tüm güçlü şartlara karşın son 20 yılın en âlâ bütçe performanslarından birini yakaladık. Bu yüksek performans, katiyen çok değerli bir muvaffakiyettir.
BÜTÇEDE BİRÇOK İKTİSADA NAZARAN OLUMLU PERFORMANS GÖSTERDİK
Küresel ve bölgesel gerginliklere, emtia ve fiyatlar genel düzeyindeki artışlara karşın bir yandan vatandaşlarımızı ve ekonomimizin tüm paydaşlarını güçlü bir halde desteklerken öbür yandan mali disiplinden geri adım atmadık.
Ülkemiz, bütçe açığının GSYH’ye oranında, gelişmiş ve gelişmekte olan birçok iktisada nazaran çok daha olumlu bir performans göstermiştir.
FAİZ HARCAMALARININ BÜTÇE İÇİNDEKİ HİSSESİNİ AZALTTIK
Bu yıl yalnızca bütçe açığını düşürmekle kalmadık, mesnetsiz kimi argümanların tam tersine faiz harcamalarının bütçe içindeki hissesini da azalttık.
2022 yılı başlangıç bütçesinde yüzde 13,7 olarak öngörülen faiz masraflarının bütçe içindeki hissesini yüzde 10,6’ya düşürdük.
MALİ DİSİPLİNDEN ASLA VAZGEÇMEDİK
Şimdi gelelim 20 yıllık devirde kamu maliyesinde gerçekleştirdiğimiz başarılarımıza. Yıllardır koruduğumuz sağlam duruşumuz sayesinde 2002 yılında yüzde 11,1 düzeyinde devraldığımız bütçe açığının GSYH’ye oranını, 2022 yılında yüzde 1’e düşürmüş durumdayız.
2002 yılında faizin bütçe içerisindeki hissesi yüzde 43 iken 2022 yılında bu oran yüzde 10,6’ya düşmüştür. 2002’de toplanan her 100 liralık verginin 85,7 lirası faiz harcamalarına giderken 2022 yılında yalnızca 13,2 lirası faiz harcamalarına gitmiştir.
Uyguladığımız mali disiplin ve faal borç idaresi sonucunda AB tarifli Genel İdare Borç Stokunun GSYH’ye oranı 2002 yılında yüzde 71,5 iken, 2022 yılı üçüncü çeyrek prestijiyle yüzde 34,8’e kadar düşürdük. Bu oran 2021 yıl sonuna nazaran 7 puan gerilemiştir. Mezkur oranın yılsonunda OVP iddiamızın de altında gerçekleşeceğini öngörüyoruz.
Hatırlatmak isterim ki AB üyesi ülkelerin borç stokunun GSYH’ye oranı ise tam yüzde 86,4 45.
BÜTÇE SARFİYATLARI OVP İDDİALARIMIZIN ALTINDA GERÇEKLEŞMİŞTİR
Şimdi, bütçe gerçekleşmelerinin biraz ayrıntısına girmek istiyorum. Masraflara baktığımızda, gerçekleşmeler OVP iddiamızın 192 milyar altında kalırken, faiz hariç masraflar ise 173 milyar lira altında gerçekleşmiştir.
BÜTÇE MASRAFLARININ EN FAZLA ARTTIĞI KALEMLER
Bütçe masraflarının geçen yıla kıyasla en fazla artış gösterdiği harcama kalemlerinin; cari transferler, işçi sarfiyatları, yatırım harcamaları ve borç verme alanlarında olduğunu görüyoruz.
Peki, bu alanlarda neden bu kadar artış meydana geldi kısaca bu konulara değinmek istiyorum.
BÜTÇE MASRAFLARININ EN FAZLA ARTTIĞI KALEMLER
Kamu görevlilerimizin ve emeklilerimizin aylıklarında kıymetli artışlar yaptık. Sıhhat hizmetlerinde verimliliği artırmak amacıyla kayda bedel düzenlemeler gerçekleştirdik.
Mahalli yönetimlere aktardığımız kaynakları artırarak vatandaşlarımıza yerelde sunulan hizmetlerin de kalitesinin artırılmasını sağladık.
Ülkemizin büyüme potansiyelini artıracak yatırımlara daha fazla kaynak ayırdık. Yüksek oranlı güç sübvansiyonları sağladık.
Tarım dalı yatırımları, kredi sübvansiyonları ve müdahale alımları ile ziraî KİT dayanakları için ek harcamalar yaptık. Toplumsal emelli harcamalara ayırdığımız kaynağı daha da artırdık. Bizler şeffaf bir formda 85 milyonun her birinin alın teri olan vergileri, tekrar milletimizin hizmetine sunmak için gecemizi gündüzümüze katarak çalışmaya devam edeceğiz.
BÜTÇE GELİRLERİMİZ DE YÜKSEK ORANDA ARTMIŞTIR
2022 yılı gelir performansımız son derece güçlü gerçekleşti. 2022 yılsonu prestijiyle; Merkezi idare bütçe gelirleri 2 trilyon 802 milyar lira, Vergi gelirleri ise 2 trilyon 353 milyar lira olmuştur.
Böylece, OVP’de öngördüğümüz Bütçe Gelir iddiamızı aşmış, Bu güçlü performans, son devirde vatandaşımızı desteklemek emeliyle yaptığımız düzenlemelerin gelir azaltıcı tesirine karşın yakalanmıştır. Bu son derece değerlidir.
Vergi cinsleri prestijiyle baktığımızda en güçlü gerçekleşme yüzde 185 artışla kurumlar vergisinden kaynaklanmıştır. Böylelikle, kurumlar vergisinin vergi gelirleri içerisindeki hissesini yüzde 21,6’ya çıkarttık.
Bu güçlü performansı yakalarken vergi yükümüzü artırmadık, tam aksine değerli ölçüde düşürdük. Ülkemiz OECD içinde en düşük vergi yüküne sahip 5 inci ülkedir.
Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki hissesini yüzde 42’ye düşürdük. Böylelikle son 19 yılda vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin hissesini 5 puan azaltmış olduk.
VERGİ İADELERİNİ ARTIRDIK
Bir başka kıymetli husus ise mükelleflerimize yaptığımız vergi iadeleri. Vergi iadelerimiz, topladığımız net vergi gelirlerimizin yaklaşık yüzde 15’ini oluşturmaktadır.
Bakın, 2022 yılında 350,8 milyar lira vergi iadesi yaptık. 2021 ve evvelki 4 yılın iade artış suratı ortalama yüzde 30 civarında iken 2022 yılında iadeler, bir evvelki yıla nazaran yüzde 107 oranında muazzam bir artış göstermiştir. Yalnızca bu bilgi bile bizim yatırım yapanın üretenin ihraç edenin yanında olduğumuzun en somut göstergesidir.
BİRÇOK KIYMETLİ UYGULAMAYI HAYATA GEÇİRDİK
Geçtiğimiz yıl neler yaptığımızı daima birlikte hatırlayalım. 2022 yılında minimum fiyatta yüzde 94,6, kamu vazifelilerinin ve memur emeklilerinin aylık ve fiyatlarında yüzde 85,5, SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarında yüzde 78,6’lık artışlar gerçekleştirdik. Ek gösterge düzenlemeleriyle yaklaşık 5,3 milyon memur ve memur emeklimizin mali haklarında kıymetli iyileştirmeler sağladık. Sıhhat çalışanlarımızın ve öğretmenlerimizin mali haklarında önemli artışlar yaptık.
ÇALIŞANIN, ESNAFIN VE ÇİFTÇİNİN ALIM GÜCÜ DESTEKLEDİK
Vergi alanında; çalışanımızdan, çiftçimize; esnafımızdan, sanayicimize ve ihracatçılarımıza kadar her kesite yönelik ıslahat niteliğindeki tarihi düzenlemeleri de hayata geçirdik.
2022 yılı başından itibaren minimum fiyatı büsbütün vergi dışı bıraktık. Patronların elektrik, doğalgaz ve ısınma masrafları için çalışanlarına yapacakları 1000 Liraya kadar ödemeleri gelir vergisinden istisna ettik.
