Birol BOZKURT
Dün açıklanan enflasyon rakamları yıllık yüzde 61,9 ile yılın en yüksek enflasyon rakamını işaret ederken enflasyondaki yükselişin piyasaları nasıl etkileyeceği merak konusu. Borsada yükselişin devamını bekleyen uzmanlar ons altında 1.800 dolar seviyesinin aşağı yönlü kırılması durumunda satışların hızlanacağı konusunda uyarıyor.
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, dün günün ilk yarısında 8 bin 562,70 puanla tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. Gün içinde satışların ağırlık kazanmasıyla bir miktar düşüş yaşayan endeks günü yüzde 0,31 yükselişle 8 bin 513,54 puandan tamamladı. Endeks yılbaşından bu yana yüzde 54,11 yükselirken, son 1 yıllık yükseliş yüzde 167’yi geçti.
Analistler, küresel pay piyasalarında, ABD hükümetinin kapanma riskinin ertelenmesinin ardından ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin “şahin” tonlu sözle yönlendirmeleriyle negatif bir seyir izlendiğini ifade etti. Fed yetkililerinin “şahin” açıklamalarının pay piyasalarını baskıladığını belirten analistler, bu hafta ABD’de açıklanacak istihdam raporu verilerinin piyasalarda oynaklığı artırmasının beklendiğini söyledi.
“Yabancı oyuna katılırsa 10 bin puan hedef olur”
BIST 100 endeksi 8.400 seviyesini aştıktan sonra yeni bir yükseliş döneminin başladığını söyleyen Ekonomist Serdar Pazı, “Önceki dönemde 7.600-8.400 bandı dahilinde kalındığı düşünülecek olursa, genelde teknik olarak bu bandın genişliği kadar yukarı yönde bir hareket beklenmesi makul olacaktır. Yani kısa vadeli olarak önümüzdeki dönemde 9.200 kısa vadeli hedef konumunda olacaktır.
Enflasyonun yüksek gelmeye devam etmesi enerji faturasının yüksek geleceği son çeyrekte normal karşılanmalı. Yani aylık olarak mevduat getirisinin ana paranın erime gücünü koruyamadığı noktada getiri arayışı endeksi yine ön planda tutacaktır, şu ana kadar çekimser kalan yabancı yatırımcı da oyuna katılırsa 10 bin eşiği hedeflenecektir” diye konuştu.
Altın 7 ayın en düşük seviyesinde
Altın, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz oranlarına ilişkin şahin sinyalleri ve tahvil getirilerinin artmasının ardından yaklaşık yedi ayın en düşük seviyesine geriledi. Spot piyasalarda altın 2018’den bu yana en uzun kayıp serisini art arda yedinci güne taşıyor. Gösterge ABD 10 yıllık tahvil getirileri Pazartesi günü 16 yılın en yüksek seviyelerine yükseldi ve Mayıs ayında başlayan yükseliş eğilimini sürdürdü.
Fed yetkilileri, yüksek faiz oranlarında kararlı olmaya devam ederken, bu durum altının değer kaybetmesinde etkili oldu. Öte yandan, yatırımcılar Kasım ayında faiz artırımına ilişkin ihtimalleri Cuma günü fiyatlanan yüzden 25’ten kabaca yüzde 33 seviyesine yükseltti. Daha yüksek faiz oranları faiz getirisi olmayan metaller için genellikle olumsuz. Spot altın ise Pazartesi günü yüzde 1,1 düşüşle kapattıktan sonra haftanın ikinci işlem gününde yüzde 0,4 değer kaybederek 1.821 dolar seviyelerine düştü.
“1.800 doların altında satışlar hızlanabilir”
Altının, dolar endeksinin 107 seviyelerini aşması ve ABD 10 yıllıkların etkisi ile düştüğüne dikkat çeken Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Şirin Sarı, “Fed’in enflasyondaki yükseliş eğiliminin, enerji maliyetleri dolayısıyla devam edebileceği beklentisi ve faiz artışı konusunu masada tutması altını baskılıyor.
Fiyatlar 1.930 dolar üzerinde tutunamadı. Ons altın 2.080 zirvesinden yüzde 12 aşağıda ve 1.800 dolar altında satışların derinleşme riski var. Orta ve uzun vadede yükseliş ön görüsü korunuyor ama kısa vadeli düşüşler için dip oluşumu 1730 -1800 bandında olabilir. Kısa süre içinde yeniden 1.880 dolar üzerindeki kapanışlar yükseliş umutlarını yeşertebilir. 1.730 dolar desteğini ve 1.880 dolar direncini yakından izleyeceğiz.
Uzun vadeli yön için altın karar aşamasında diyebiliriz” ifadelerini kullandı. İç piyasada altın talebi hala canlı olduğunu söyleyen Sarı, altın ithalatına getirilen kotanın etkisi ile uluslararası fiyat ile kuyumcu fiyatı arasında 50-60 TL arasında değişen farklılıklar olduğunu belirtti ve şunları söyledi; “Dolarda yükseliş eğilimi devam ettikçe gram altın yatay bir bankta kalsa da değerini koruyor. 1.600 TL seviyesi destek olarak takip edilecek. 1.700 TL ise yükselişin devamı için aşılması gereken bir seviye olarak karşımıza çıkıyor.”
Mevduat faizleri 20 yılın zirvesinde
Merkez Bankası’nın verilerine göre, mevduatların ağırlıklı bölümünü oluşturan 1-3 ay vadeli mevduatlarda ortalama faiz 22 Eylül haftası itibarıyla yüzde 42,7 seviyesine çıktı. Böylelikle mevduat faizi 20 yılın en yüksek seviyesine çıkmış oldu. Mevduat faizlerindeki yükseliş kredi faizlerini geride bırakan bir ivmenin yaratılmasına da yol açtı. Aynı hafta itibariyle ticari kredi faizleri yüzde 42,2’de kaldı. Bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalar arası dahil), 22 Eylül ile biten haftada 120,6 milyar TL arttı. Aynı dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 1,7 artarken, yabancı para (YP) cinsinden mevduat ise yüzde 0,3 azaldı.
Yabancı yatırımcı sayısında tarihi zirve
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) Eylül ayı yatırımcı verilerini açıkladı. MKK’nın açıkladığı verilere göre Eylül ayında bakiyeli yerli yatırımcı sayısı 1,5 milyon artışla 7,7 milyon adet, bakiyeli yabancı yatırımcı sayısı önceki aya göre 11.5 bin adet arttı ve 27.5 bin adet ile yeni bir tarihi zirveye ulaştı. Halka arz etkisi işlem hacmine ise yansımadı. Ay içerisinde Halka Arz endeksinde (XHARZ) yer alan hisselerin işlem hacmi, BİST toplam işlem hacmine oranı %15-%20 aralığına geriledi.1 milyon TL üstü hesapların toplam portföy büyüklüğü içinde geçtiğimiz yıl %85.7 olan ağırlığı Eylül ayında %85.2 olarak gerçekleşti.
Halka arzlara 62 milyon yatırımcı katıldı
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, 2023 yılında 38 şirket halka arz edilirken şirketler bu halka arzlardan 50,76 milyar TL kaynak elde etti. 38 halka arza katılan yatırımcı sayısı ise 62 milyon 62 bin 407 oldu. Türkiye’de 2010 her 100 kişiden 1’i pay piyasası yatırımcısıyken, 2023 Eylül’de bu rakamın 9 kişiye çıktı. Ayrıca 2021’den bugüne gerçekleşen 130 halka arzla şirketlere, 93 milyar TL kaynak sağladı.
