Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati katıldığı bir TV programında iktisat gündemine ait soruları yanıtladı.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar’la (EYT) ilgili açıklamalarda bulunan Nebati, “5 milyona yakın EYT’linin emeklilik hakkı doğacak. Bunların yüzde 40’ı bu yıl emekli olabilecek. EYT için bütçede kaynağını oluşturduk. Rahatız. Bütçe performansımız beklenenden uygun olacak” dedi.
Bakan Nebati’nin açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Maliye bakanları birebir hususta tıpkı hassasiyeti gösterdiler. Bundan sonra da göstermeye devam edeceğimizin garantisi olarak söylemiş olayım, biz bütçede yüzde 3,5 gayesi ortaya koyduğumuz vakit dünyadaki olumsuz kurallar ülke içerisinde çok önemli bir biçimde sübvansiyonların verilmesi ve vergilerden vazgeçmiş olmamıza karşın temkinli bir bütçe yaptık. Bu bütçe yapılırken Avrupa’da başta olmak üzere dünyada salgın ve sonrasında savaştan ötürü bütçe açıklarının %5-6-7’lerin konuşulduğu ve çıkan sonuçların olduğu bir devirde yaptık.
“EYT’nin önlemini aldık”
Sonra aldığımız tedbirler bir tarafta, gelirleri artırarak da her türlü sübvansiyon ve desteklemelere karşın sarfiyatları azaltıcı önlemlerimiz bütçe içerisindeki performansını artmış olması ile bütçe açığının %3,5 değil OVP’deki %3,4 değil %1 hatta altında bir formda yüzde 1’in de altında 0,9 üzere bir harikulâde başarılı.
Seçime gidiyorsunuz seçime giderken bütün bu harcamaları yapıyorsunuz seçim sonrasında ne olacak diye soruyorlar. Yüzde 3,4’ten 1’e düşen bir bütçenin kasası çok güçlü bir halde birçok pratik yola devredilmiş demektir. Bir ikincisi EYT’nin geleceğe çok açık yani Biz bunu arkadaşlarla oturup her halükarda bu şayet gelirse zira irade daha netleşmemişti fakat biz bir önlem alalım dedik EYT ile ilgili bir önlem almamız gerekiyordu EYT’nin önlemini aldık.
“Bütçe performansı beklenenden daha yeterli gelecek”
Memur ve emekliler ile ilgili toplu mukaveleden kaynaklanan ikinci 6 ay bir gelir daha gelecek. Ayrıyeten enflasyon farklı oluşursa o fark da oluşacak. Bunlar düşünülerek bütçe oluşturduk.
Resesyon riskinin ortadan kalkıyor. Emtia fiyatları daha ölçülü hale geldi. Bilhassa güç fiyatlarının aşağı gelmiş olması bizler için büyük bir avantaj oldu. Bütçe performansı beklenenden daha uygun gelecek.
Cumhurbaşkanımızın önderliğinde o kadar değerli altyapı hizmetleri yapıldı ki, şu anda altyapı ile ilgili ulaşımdan eğitime eğitimden endüstrisine ulaştırmaya tarıma savunma sanayine kadar aklınıza gelebilecek her alanlarda yatırımlar çok süratli bir halde gerçekleştirildi
İşte bu programın sonunda malum gideceğiz. Kağıthane-İstanbul havaalanı metrosunun açılışına. Yatırımların durmadığı ve her türlü gereksinimin karşılandığı bir devrin göstergeleri ile biz hareket ediyoruz. Artık bu göstergelerin bize katkısı tıpkı vakitte Türkiye Cumhuriyeti’nin bulunduğu jeopolitik ve coğrafik ortam açısından da katkısıyla birlikte yürüdüğünde inanılmaz bir ivme kazanıyor.
Şunu demeye çalışıyorum; Bakın Türkiye şu anda İstanbul’dayız. İstanbul’da Merkez aldığınızda 1,3 milyarlık bir insan kitlesine ulaşabiliyor ve bunlar 26-27 trilyon dolarlık bir ticaret hacmine sahip. Salgın yakın ülkelerden muhtaçlıklarını karşılanmasının gerçekliğini ortaya koydu. Savaş bu gerçekliği pekiştirdi.
Türkiye tam bir üretim merkezi haline dönüştü ve üretim merkezi haline dönüşürken bulunduğu yerin avantajlarını kullanıyor. Ne demek bu; Artık biz Türkiye Cumhuriyeti olarak Osmanlı’dan tevarüs eden bir medeniyetin Cumhuriyet halindeki temsilcileriyiz. Artık Türkiye Afrika ile çok özel bağlara sahip Sayın Cumhurbaşkanımız gittiği vakit müziklerle Türkülerle halaylarla karşılanıyor tüm toplum ve üst seviye temsilciler tarafından fakat batıyor ülkelerinden birisi mesela Macron gittiğinde yuvalanarak yerine gönderilmeye çalışıyor. Böylesine özel bir ilgi gösteriliyor ve Sayın Cumhurbaşkanımızın 20 yıllık liderliği Tüm dünya tarafından da kabul edilen bir liderlik haline dönüşmüş durumda Türkiye Cumhuriyeti’nden liderliği kabul ediliyor.
“Kaynağını biz evvelden oluşturduk”
EYT bütçe üzerinde yüktür artık lakin bu yükün karşılanmasının yeterli hesaplanması ve buna nazaran altyapısının da oluşturulması lazım. İşte bu açık çok kıymetli. Kaynağını biz evvelden oluşturduk Yani biz geçen yıl kaynağını oluşturarak Yeni yıla girdik
2021 yılında son 3 ayda bir kur atağı yaşadı. Türkiye’de kur dediğiniz vakit dolardır. Sokaktaki vatandaştan köylüsüne konut bayanından iş adamına siyasetçisini herkesin baktığı yer dolardır. Hasebiyle dolar kurundaki rastgele bir aşağı üst istikametli hareket toplumun her ferdi tarafından dikkatli bir biçimde takip edilir. Ve bu takip o kadar hassas bir noktadadır ki dünya koşulları içerisinde konjonktürü içerisinde meydana gelen bu oynamalar olağan karşılanırken Türkiye’den için bu halde bir oynama oluyor diye sorgulanıyor.
Şöyle bir alışkanlık da oluşmuş sizin sorularınızdan da bunu anlıyorum tutmak için ne yapıyorsunuz. Artık 2017’den itibaren dolar karşısında Türk Lirası daima paha yitirmiş yani gerçek bedel açısından bakmak lazım. Türkiye Türk lirasıyla dolar ortasındaki karşılaştırma yaptığınız vakit 2013’lerde Türk Lirası en bedelli noktasına gelmiş yani TÜFE endeksi üzerinden %110 oranının üzerine çıkmış bir güce erişmiş. Bu ne demektir Türkçesi şudur Türk lirası ne kadar çok pahalı olursa siz yurt dışına o kadar çok ithalatta bulunursunuz. Türkiye’de üretim yapmanıza gereksinim kalmaz, zira paranız çok kıymetli getirir satarsınız. Sanayi yavaşlatır durdurur ve vakit içerisinde işsizlik üzere bir sonucu ortaya çıkarır. Türk Lirasını çok bedelsiz hale getirirseniz ise bunun tam aksisi olur. Lakin bunun bir optimal noktası olması lazım. 2021’in sonunda Türk lirasının pahası TÜFE bazında %47’lere kadar düşmüş yani çok kıymetsiz hale gelmiş. Bu optimal nokta tüm bu dışsal ve içsel etkenlerin bir ortaya geldiği kur düzeyidir.
Enflasyon tüm dünyanın belası haline gelmişti
Enflasyon tüm dünyanın belası haline gelmişti. Bizdeki yükseliş beklenenin çok çok ötesine gitti. Bunun sebebi kur ataklarıydı. Kur Türkiye’deki enflasyonu belirleyen en değerli etkenlerden biri. Emtia fiyatlarının artmış olması da bunu etkiledi.
Enflasyon yavaş yavaş aşağı inmeye başladı. Enflasyon düşmeye devam edecek. Bütün artışlarla bir arada piyasada enflasyon artışı olacak algısı vardı lakin doğal gaz fiyatları indirildi, mazot akaryakıt düştü. Enflasyonun çok düşük düzeyde geleceğini görüyoruz. Başta perakendeciler olmak üzere bir kampanya başlatıldı.”
