Yurtiçinde kendine ilişkin iki liman, üç laboratuvar, bir Ar-Ge merkezi, beş lojistik merkez ve sekiz bölge müdürlüğü ile başta Tarım Kredi Kooperatifleri olmak üzere 2 bin 800 satış noktasında hizmet veren GÜBRETAŞ, Türkiye faaliyetlerinde yıllık 985 bin ton katı ve 100 bin ton sıvı ve toz gübre üretim kapasitesine sahip bulunuyor.
2006 yılından itibaren geliştirdikleri yeni stratejiyle yurtdışında yatırım arayışlarına başladıklarını söyleyen İbrahim Yumaklı, bu strateji doğrultusunda hammadde kaynaklarına sahip ülkelerde, liderlik ettikleri konsorsiyumla 2008 yılında Razi Petrokimya tesislerini satın aldıklarını lisana getirdi.
Yatırım çalışmalarına devam ettiklerini aktaran Yumaklı; yaygın satış ağı, yenilikçi vizyonu ve risklere karşı gösterdiği proaktif yaklaşımıyla GÜBRETAŞ’ın 2019 yılında da yurt içi ve dışı satışlarını, pazar hissesini, cirosunu ve faaliyet kârlılığını yükselterek, sürdürülebilir büyüme sağlamayı hedeflediğini kaydetti.
Firma olarak, 2019 yılında 703 bin tonluk yurtiçi üretim maksadıyla şirket tarihinin en yüksek üretim düzeyine ulaşmayı planladıklarının altını çizen İbrahim Yumaklı, katı gübre satışlarında 1.79 milyon ton satış ile pazar hissesini müdafaayı hedeflediklerini ve son iki yılda yoğunluk verdikleri ihracat ölçüsünü da iki kat artırmayı istediklerini anlattı.
GÜBRETAŞ’ın 2019 yılı için yurtiçinde 149 milyon lira ve yurtdışı faaliyetlerinde 177 milyon lira olmak üzere toplam 326 milyon liralık yatırım bütçesi planladığını lisana getiren Yumaklı, bu yatırımın 67 yıllık şirket tarihinin en yüksek yatırım bütçesi olduğunu söyledi.
2019 yılı içinde yapacakları başka yatırımlar hakkında da bilgi veren Yumaklı, şu tabirleri kullandı: “Bu yıl içinde İskenderun tesislerindeki depo inşasını tamamlayarak lojistik kapasitemizi yüzde 25 artırmış olacağız. Başka yandan Kocaeli’deki Yarımca tesislerinde başlatılan liman dolgu projesi ve fosforik asit depolama tankı yatırımlarıyla GÜBRETAŞ daha güçlü bir geleceğe taşınacak. Bunun yanı sıra Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı TAGEM tarafından desteklenen Ar-Ge projesi kapsamında İzmir tesislerinde yeni kuşak sıvı gübrelerin üretimi üzere değerli çalışmalar da tüm süratiyle devam ediyor.”
“2018’de ihracatı iki kat artırdık”
Türkiye’de yaşanan ekonomik dalgalanmalar nedeniyle 2018 yılında gübre tüketiminin, 2016 ve 2017 yıllarına nazaran düşüş gösterdiğini söz eden İbrahim Yumaklı, bu duruma karşın 2018 yılındaki yaklaşık 5.4 milyon tonluk gübre tüketiminin, son 10 yılın ortalaması biçiminde gerçekleştiğine dikkat çekti.
2018 yılında GÜBRETAŞ’ın 1.67 milyon ton katı gübre satışı ve kayda kıymet pazar hissesiyle dalda öne çıkan firmalardan olduğunu kaydeden Yumaklı, şöyle devam etti: “2018’de 670 bin ton katı gübre üretimi gerçekleştirdik. Türkiye’deki toplam gübre tüketiminin yaklaşık üçte birini firma olarak biz karşılıyoruz. Bunun yanı sıra 41 bin ton satışla sıvı-toz gübre pazarındaki yükselişimiz de sürüyor. Başka yandan GÜBRETAŞ, ulusal iktisada katma bedel sağlama amacıyla ağır biçimde sürdürdüğü ihracat alanında da 2018 yılında kıymetli adımlar attı. Ortadoğu, Afrika ve bölge ülkeleriyle yapılan ihracat temasları ile geçen yıl yurtdışına ihraç edilen gübre ölçüsü 2017’ye oranla iki kat arttı. Bu faaliyetler sonucunda şirketimizin 2018 yılı konsolide cirosu, bir evvelki yıla oranla yüzde 31 artışla 4.6 milyar lira olarak gerçekleşti. Tıpkı vakitte yıl boyunca gübre piyasasının yakından takibi ve fırsat alımları yolu ile faaliyet kârlılığı açısından da rekora ulaştığımız bir yıl geride bırakıldı. Ama bilhassa yılın ikinci yarısındaki döviz hareketlerine bağlı kur farkı ve finansal masrafların tesiriyle net kârlılıkta istenen sonuca ulaşılmadı.”
Ar-Ge’ye 4.4 milyon liralık bütçe ayrıldı
Öte yandan GÜBRETAŞ Ar-Ge Merkezi’nin Mayıs 2018’de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın onayıyla Kocaeli-Yarımca’da faaliyete başladığını lisana getiren İbrahim Yumaklı, 2019 yılı Ar-Ge bütçesinin 4.4 milyon lira olduğunu söyledi.
Ayrıca firma olarak 2005’ten beri sürdürdükleri ‘Türkiye Toprak Verimliliği Haritası’ projesinde elde edilen bilgilerden hareketle yaptıkları Ar-Ge çalışmalarıyla tarımda verimlilik ve kaliteyi artırma maksatlı yeni eser çeşitleri geliştirdiklerini anlatan Yumaklı, “Bitkiye ve bölgeye özel gübreler ile dalın en geniş eser gamına sahip firması haline geldik. Bu özel eserlerin son örneklerinden biri de bu yıl endüstriyel kenevir tarımı için geliştirilen eser oldu. Kenevir bitkisine özel K-EXPERT isimli eser, mart ayında çiftçilerimizin kullanımına sunuldu. Piyasada öteki muadili bulunmayan bu eserle ülkemiz açısından stratejik kıymet taşıyan endüstriyel kenevir tarımının ve bu yerli girdiyle geliştirilecek ulusal endüstriyel eserlerin çoğalmasına katkı sağlanması bekleniyor” diye konuştu.
Türkiye’de kâfi gübre hammadde kaynağı bulunmadığı için ithalata dayalı bir dal olduklarını aktaran Yumaklı, yurtiçinde son yıllarda gerçekleştirilen yeni yatırımlarla üretim faaliyetlerinin güçlenmeye devam ettiğini söyledi.
2017 yılında Türkiye’de toplam katı gübre üretiminin yaklaşık 4 milyon ton olduğunu aktaran Yumaklı, “Uluslararası Gübre Birliği’nin (IFA) 2017’de yayınladığı datalara nazaran Türkiye, dünyada azot bazlı gübre üretiminde 22’nci sırada ve fosfat bazlı gübre üretiminde ise 12’nci sırada aldı. Türkiye’nin dünya gübre tüketimindeki hissesi ise yüzde 1.5 civarında” biçiminde konuştu.
“Bilinçli tarım uygulamasının yaygınlaştırılması gerekiyor
Sektöre yönelik değerlendirmelerde de bulunan İbrahim Yumaklı, gübre bölümünün en kıymetli gündem unsurlarının başında, şuurlu tarımın yaygın olmamasından ötürü randıman ve kalitede yaşanan kayıplar olduğunu söyledi.
Sektörün öbür kıymetli sıkıntısının ise kurda yaşanan dalgalanmalar olduğunu tabir eden Yumaklı, şöyle devam etti: “GÜBRETAŞ, şuurlu tarımı yaygınlaştırmaya yönelik yaptığı çok sayıda faaliyet ve hizmetin yanı sıra bilhassa şuurlu tarımın anahtarı olarak gördüğü toprak tahlilinin ehemmiyetine dikkat çekmek emeliyle 2005 yılında stratejik bir proje başlattı. Türkiye Toprak Verimliliği Haritası Projesi ile ülke genelindeki ziraî yerlerden uzman gruplar tarafından alınan toprak numuneleri, GÜBRETAŞ’ın Kocaeli’deki laboratuvarlarında tahlil ediliyor. Bu tahlillerin sonuçlarına nazaran, bir yandan çiftçilere numunenin alındığı arazi için en uygun gübreleme reçeteleri sunulurken, başka yandan da 14 yılda 81 vilayetteki 11 bin yerden alınan numunelerle tarım kesimi için büyük bir bilgi kaynağı oluşturuldu. Bu projenin yanı sıra şuurlu tarımı yaygınlaştırmak maksadıyla 2017 yılına kadar yılda ortalama 100 binden fazla çiftçiye eğitimler veriliyordu. 2017 yılından itibaren bu bilinçlendirme çalışmalarında üreticilere yerde ziraî danışmanlık hizmeti vermeye ağırlaşma kararı aldık. Bu amaç doğrultusunda ve dalda öncü olmanın verdiği sorumluluk anlayışıyla daima çiftçimize dayanak olmaya çalışıyoruz. Bölge müdürlüklerimiz bünyesindeki uzman ziraat mühendislerimiz, daima Anadolu’yu karış karış dolaşıyor. Alandaki bu gruplarımız yalnızca 2018 yılında 5 binden fazla noktada 30 binin üzerinde üreticiye, yerde uygulamalı olarak ziraî danışmanlık hizmeti verdi.”
