Emre ERGÜL
Kanada’da mesken almak ya da Kanada’da gayrimenkul almak… Google’a bunları yazdığınız vakit alakalı alakasız 2 milyonun üzerinde sayfa çıkıyor. Bu yalnızca bize özel değil, Amerikalılar da geçtiğimiz yıl kürtajın hak olmasıyla ilgili kararın düşmesinin akabinde, İngilizler de Brexit sonrası birebir soruyu Google’a sormuştu.
Özgürlükler ve göçmenler ülkesi Kanada çok farklı bir yasağı, sessiz sedasız 1 Ocak 2023 itibariyle yürürlüğe soktu. Artık 2 yıl boyunca yabancılar Kanada’dan mesken alamayacak.
Nedeni de başta Çinli ve Hong Konglu yatırımcıların meskenler almasından ötürü Kanada’da gayrımenkül fiyatlarının artması ve sıradan Kanada vatandaşının konut alma gücünün azalması.
Şaşırtan kararı, Toronto’da yaşayan Türk emlakçı Güzeycan Kalkan’a sordum. Kanadalıların da başlayan yasakla ilgili başlarının karışık olduğunu belirten Kalkan şöyle devam etti: “Kalıcı oturma müsaadesi olanlar ve Kanada hükümeti tarafından muhafaza altındaki özel statülüler dışında bu yasak tüm yabancılar için geçerli olacak.”
“İki sene boyunca gayrimenkul pazarını durdurmak istiyorlar. Aslına bakarsanız, bu karar Hong Konglu ve Çinliler yüzünden çıktı. Adam Hong Kong’da 60 metrekare meskenini satıyor, gelip Kanada’dan bahçeli 5 mesken alıyor. Yüzde 50-60 artış olunca da satıyor. Kiraya da vermiyor, boş tutuyor.”
2014 yılında 600 bin Kanada doları olan bir meskenin bugünkü fiyatının 1.5 milyon CAD olduğunu belirten Kalkan, “Fiyatların yükselmesinin yegane sebebi yabancı yatırımcılar” dedi.
1 CAD’ın 12 Ocak 2023 itibariyle 13.98 TL olduğunu haturlatırız. Hesabınızı ona nazaran yapın.
Peki, Türk yatırımcı kuş uçuşu 8 bin 830 klometre uzaklıktaki Kanada’da yatırım hedefli mesken alıyor mu? “Bir Çinli ya da Hintli kadar olmasa da Türklerden çok ilgi var” diye kelama başlayan Kalkan, ortalama ayda 1 Türk’e mesken sattığını söylüyor. Halihazırda iki Türk için de mesken arıyormuş.
“Yasa yürürlüğe girdiyse neden hala konut arıyorsunuz?” sorusuna da gülerek yanıt veriyor: “Kanada’da her şey ağır ilerler. Burada mesken almak, makul bir vakit alıyor. İstanbul’daki üzere aldım verdimle olmuyor. O yüzden de yaklaşık 2.5 ayımız daha var. Bugün bir Türk konut beğense, satıcıyla anlaşıp, satışın başlama müddetini, örneğin, 26 Aralık 2022 üzere gösterebilirim. Satışın sonlanması da Mart 2023’te olur üzere. Başlangıç, 1 Ocak’tan evvel olduğu için hala satış yapabiliriz. Ancak Türk yatırımcı elini çabuk tutsun. Bunu lakin Mart’a kadar yapabiliriz.”
“Kanada’da konut almanın Türk yatırımcıya yararı ne?” sorusunu “Çok hoş para yaparsınız” diye yanıtlayan Kalkan, “Toronto’ya yakın sayfiye yerler oluşturuldu. Yaklaşık 40 dakika aralıkta. İstanbullular için 40 dakika hiçbir şey lakin Kanadalılar için çok uzun vakit. O sayfiye yerlerinden meskenlerin ortalama bedeli 800 bin CAD’dı. Bugün 1.2 milyon CAD.”
Kanada’da gayrimenkul almak vatandaşlık sağlar mı?
Direkt olarak hayır. Lakin bir yatırımcı olarak Kanada’ya gelip yatırım yaparsanız, siz ve ailenize kalıcı oturum müsaadesi veriliyor. Gayeniz “Greater Toronto Area” denilen Toronto civarında yaşamaksa, 2 yıl içinde 800 bin CAD’lık yatırım yapmış olmanız gerekiyor. Bu sayı, öbür bölgelerde değişiyor, 200 bin CAD’a kadar düşüyor. Oturum müsaadesini aldıktan sonra da üç yıl Kanada’da yaşarsanız, vatandaş olabiliyorsunuz.
