Merkez bankalarının tarihin en sert faiz artırım adımlarını attığı, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle kimi emtia fiyatlarının rekor kırdığı ve dünya genelinde enflasyon baskısının tarihi düzeylere çıktığı 2022 sona erdi.
ABD Merkez Bankası (Fed) 2022’de siyaset faizini yüzde 4,25-4,50 ile son 15 yılın, Avrupa Merkez Bankası (ECB) da refinansman faizini yüzde 2,50 ile son 14 yılın en yüksek düzeyine çıkardı.
Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte Brent petrolün varili fiyatı 131 doları görmesinin akabinde geri çekilse de, yılı yüzde 8,4 artışla 84,3 dolardan tamamladı. Altının ons fiyatı 1.615-2.070 dolar aralığında dalgalı bir seyir izlemesinin akabinde yılı yüzde 0,3 azalışla 1.824,6 dolardan tamamladı.
İş Yatırım Milletlerarası Sermaye Piyasaları Müdürü Şant Manukyan, Fed’in faiz artırımlarının yılın ikinci yarısında tesirini net bir halde göstereceğini ve ABD’de resesyonun ana mevzu olacağını söyledi.
Geçen yılın başında yaygın görüş olan stagflasyonun, petrol fiyatlarının 130 dolara çıkmasına rağmen gerçekleşmediğini hatırlatan Manukyan, yeniden de enflasyon baskısıyla ABD ve Avrupa’da merkez bankalarının faiz artırımına giriştiğini, Japonya ve Çin tarafında ise bu baskının daha az olması nedeniyle merkez bankalarının gevşek para siyasetlerini sürdürdüğünü söyledi.
“Reel faiz yükselişi büyük ölçüde sonlandı”
Manukyan, bu açıdan bakıldığında makus senaryonun gerçekleşmediğini belirterek, “Pay piyasalarındaki kayıpların da görece hudutlu kaldığını söyleyebiliriz. Birebir şey bono piyasası için de geçerli” dedi.
Fed’in faizleri, ülkeyi resesyona sokacak kadar yükselteceği beklentisinin devam ettiğini ve bankanın esasen bunu üstü kapalı olarak tabir ettiğini kaydeden Manukyan, 2023’e geniş manada bakıldığında yılın birinci yarısında bir resesyon olacağını zannetmediğini tabir etti.
Manukyan, Avrupa’nın Rus doğalgazı yerine ne kullanacağının değerli bir belirsizlik olduğuna dikkati çekerek, Rus doğalgazı haricindeki her seçeneğin Avrupa sanayisine daha fazla maliyet getirdiği için zorlayıcı olacağını söyledi.
Çin’in bu yıl büyümesinin hızlanacağını belirten Manukyan, lakin bunun emtia fiyatları üzerinde yeni bir trend oluşturmasını beklemediğini söz etti.
Manukyan, iç ve dış talebin zayıf olacağı bir yılda büyümenin yolunun alt yapı yatırımları olduğunu lakin, 2009’da olduğu üzere büyümeyi etkileyecek bir paketin açıklanmayacağını bildirdi.
Stratejist Özgür Hatipoğlu da yılın ikinci yarısında resesyonun net olarak ortaya çıkabileceğini kaydederek, “Bu noktada değerli bir soru işareti olan en son faiz konusuna da değinmek gerekir. Swap piyasası yüzde 5’in altına nazaran fiyatlama yaparken Fed komite üyeleri yüzde 5,25 bekliyorlar. Benim beklentim ise yüzde 5,25-5,50 bandında gerçekleşeceği yönünde” değerlendirmesinde bulundu.
Hatipoğlu, piyasadaki beklentilerin yönetilmesi açısından 2008 krizinden itibaren global merkez bankalarının Fed’i bir adım geriden takip ettiğini hatırlattı.
“Altında her geri çekilme alım fırsatı olacaktır”
Kasım 2022’den bu yana portföylere değerli maden eklenmiş olması gerektiğini vurgulayan Hatipoğlu, “Politika faizlerinin düşmesi, altın ve başka değerli metallerin yükselmesine yol açacak en temel faktör. Bundan sonrası için altında her geri çekilme alım fırsatı olacaktır” dedi.
Hatipoğlu, petrolün ise epeyce tartışmalı bir bahis olduğunu kaydederek, petrol piyasasının, ABD ve Rusya’nın çarpıştığı bir muharebe alanı olduğunu vurguladı.
Bunlara ek olarak, Çin’in açılması ve mümkün talep artışına karşılık, global resesyon nedeniyle talep daralması hususlarının da eklenebileceğini tabir eden Hatipoğlu, “Bu nedenle petrol piyasasında kısa vadeli haber akışına dayalı olarak azamî 2 haftalık ralliler ve satış dalgaları ile bant hareketinin devam edebileceğini varsayım ediyorum. Bu bant aşağıda 70 dolar, üstte ise 95 dolar ile hudutlu olacak üzere gözüküyor” değerlendirmesinde bulundu.
Çin’deki salgında artan olay sayılarının piyasa fiyatlamalarına tesirinin hudutlu olacağını söz eden Hatipoğlu, şunları kaydetti: “2023’te pay senedi piyasasında hala aşağı taraflı riskler bilhassa büyüme payları için daha yüksek. Sanayi, sıhhat ve petrol payları portföylerde daha ağır basacak. Emtia tarafında ise tarım emtiasında dikkate paha fırsatlar olduğunu düşünüyorum. Değerli metaller fırsat sunarken baz metaller resesyon ile ilgili olarak favorim olmaktan uzak.”
