Nilgün ÖZDEMİR
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi’nin ocak ayı olağan toplantısı, “Katma Pahalı Üretim, Teknoloji Ağır Sanayi ve Güçlü Bir Ekonomik Gelecek için Nitelikli, Sürdürülebilir, Ulaşılabilir Finansmanın Kıymetine Odaklanmak” ana gündemi ile Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi. İSO’nun ocak ayı Meclis toplantısına konuk olarak katılan Türkiye Bankalar Birliği İdare Heyeti Lideri Alpaslan Çakar, sanayicilere bankacılık ve finans kesimi ile ilgili bir sunum yaptı.
TL KOBİ kredilerinin iki katına çıktığını vurgulayan Çakar, “2022’de gerçek yahut hükmî şahıslara 2,6 trilyon TL kredi kullandırdık. Bunun ticari işletmeleri ilgilendiren boyutu da 2,1 trilyon TL. Ticari firmalara, gerçek bölüme TL cinsinden kullandırılmış olan kredi 1,7 trilyon TL. TL ticari kredilerdeki artış yüzde 93. Büyük işletmelere verdiğimiz kredi artışı yüzde 85, KOBİ’lere verilen kredilerin artışı yüzde 104 civarında. 2022, KOBİ yılı denebilir, KOBİ’lere en çok kredi kullandırdığımız yıl oldu. Enflasyon oranının yüzde 64 olduğu dikkate alındığında, bilhassa KOBİ’lere enflasyonun üzerinde bir kredilendirme kelam hususudur. Bunu somut olarak ortaya koyuyoruz. 2022’de önemli bir kredilendirme kelam konusu oldu” diye konuştu. Çakar, İstanbul ili özeline de değinerek, “TL kredilerin yüzde 39’u, yabancı kredilerin yüzde 81’i, toplam kullandırılmış kredilerin 53’ü İstanbul’da” dedi. Çakar, tahsili gecikmiş alacak oranının da Türkiye genelinde olduğu üzere yüzde 2,5 olduğunu kaydetti.
“Maliyet enflasyonu tüm dünyayı sarstı”
2021’in pandeminin getirdiği ekonomik şartlarla geçtiğini söyleyen Çakar, tedarik zincirinin bozulmasıyla global açıdan güç günler yaşandığını belirtti. Çakar, 2022’de ise dünyanın Rusya ve Ukrayna kriziyle karşılaştığını anlattı. Krizin global enflasyona sebep olduğunu kaydeden Çakar, “Maliyet enflasyonu tüm dünyayı sarstı. Türkiye’de yüzde 64 olan enflasyon dünyada ise yüzde 7,2 olarak kayıtlara geçti” dedi. Global aksiliklere karşın 2022’de büyümenin devam ettiğini söyleyen Çakar, istihdamın arttığını, işsizliğin azaldığını, bütçe açığının maksadın altında kaldığını kaydetti.
Bahçıvan: “Finansmana erişimde sanayi kâfi dayanağı bulamadı”
İSO İdare Heyeti Lideri Erdal Bahçıvan konuşmasında ülke ihracatının 250 milyar doları aşmasında ana rol üstlenen, çalışan istihdamını artıran sanayi bölümünün 2022’de üzerine düşeni ziyadesiyle yerine getirdiğini söyledi. Bahçıvan, buna karşılık finansmana erişimde hala kâfi takviyesi bulmakta zorlanıldığına dikkat çekti. Finansmana erişim sıkıntısını, kısa ve uzun vadede atılması gereken adımlar eşliğinde pahalandıran Bahçıvan, İSO olarak Türkiye İktisat Modeli ve liralaşma stratejisi çerçevesinde kredilerin maksadına uygun kullandırılması prensibini desteklediklerini belirtti. Finans kesiti ile gerçek bölümün birbirleriyle sağlıklı bir eşgüdüm içinde çalışmasının kıymetli olduğunu belirten Bahçıvan, “Son devirde devreye alınan birçok önlem öngörülemezliğe yol açtı ve hem gerçek dal hem de bankacılık dalı açısından yorucu bir hal aldı. Bugün kredi prosedürleri, gerçek kesimi adeta yıldırma noktasına getiriyor. Uygulanmakta olan prosedürler bitmek bilmezken, kredinin etkin hale gelmesi de bir türlü gerçekleşemiyor. Sanayicimizin kredi talebi büyürken; kimi bankaların kredilerde daha tutucu davrandığını da gözlemliyoruz” diye konuştu.
“Krediye bağımlılık değerli bir sorun”
“Kısa vadede krediye erişim ne kadar acil bir gereksinim ise uzun vadede iktisadın krediye bağımlılığı da o kadar değerli bir yapısal sorun” diyen Bahçıvan, Türkiye iktisadının kredi arzının arttığı şartlarda hızlanan, kredi akışı yavaşladığında duran bir yapıdan çıkması gerektiğine dikkat çekti.
